Page 12 - ESTETİK 11

ETKİNLİK

Bu bölümde Görsel 3.7: Karl Johan’da (Yohan) Akşam, E. Munch, 1892, Munch Müzesi, Oslo, Norveç
öğrencilerin
Estetik dersini
tanımaları amacıyla DÜŞÜNELİM-TARTIŞALIM
sınıf içindeki Henri Matisse’in [Hanri Matis (1869-1954)] “Renkler bize doğayı taklit etmemiz için
tartışma konuları değil duygularımızı ifade etmemiz için verildi.” sözünde vurguladığı düşünce size göre Bu bölümde,
sanatta tek başına doğru olarak kabul edilebilir mi? Sebebini söyleyiniz.
yer alır. öğrencilerin
DERS DIŞI ETKİNLİK sınıf dışında
bireysel veya grup hâlinde
Resim, heykel, mimari, müzik ve sinema alanlarında dışa vurumcu anlayışı yansıtan
sanat eserlerini araştırarak bu konuda bir sunum hazırlayınız. Hazırladığınız sunumu
sınıfınızda paylaşınız. yapacakları çalışmalar
yer alır.

Konuları destekleyen
bilgi, olay, anı, makale
veya bilimsel çalışmalardan hareketle
OKUMA PARÇASI
düzenlenen metinler
“Sanat nedir?” sorusuna verilen ilk cevap (hiç değilse Batı’da) sanatı bir yansıtma,
benzetme ya da taklit olarak görme eğilimindeydi. Sanat eserlerinde gördüğümüz bu bölümde yer alır.
doğadır, insandır, hayattır ve sanatçı eserinde bize bunları yansıtır; bir ayna tutar dün-
yaya sanki. Platon’un Devlet diyaloğunda Sokrates, Glaukon’a ressamın yaptığı işi
anlatmaya çalışırken “İstersen bir ayna al eline, dört bir yana tut. Bir anda yaptın gitti
güneşi, yıldızları, dünyayı, kendini, evin bütün eşyasını, bitkileri, bütün canlı varlık-
ları.” diyerek ressamın yaptığı işin dünyaya bir ayna tutmak olduğunu söyler ve biraz
aşağıda şairin ve ressamın farklı olmadığını belirtir:
“Tragedya şairinin de yaptığı bu değil mi? Benzetme değil mi onun yaptığı da?”
Sanatı bir yansıtma olarak görmek yüzyıllar boyu devam etmiş ve zamanımıza kadar
gelmiş bir kuramdır. Bu görüşü savunanların sık sık başvurduğu “ayna” benzetmesi de
düşüncelerine ışık tutan açıklayıcı bir benzetmedir. Lucas de Heere, on altıncı yüzyılda
Van Eyck’in resimlerini överken diyor ki: “Bunlar ayna, evet resim değil ayna bunlar.”
Leonardo da Vinci de resimle ayna arasındaki benzeyişe işaret eder:
“Eğer yaptığınız resmin, doğada konu olarak seçtiğiniz nesnelere tam benzeyip ben-
zemediğini anlamak istiyorsanız bir ayna alın ve bu nesnelerin orada nasıl yansıdığına
bakarak aynada gördüğünüzü resminizle karşılaştırın ”
(Berna Moran, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, s.15)

DERS DIŞI ETKİNLİK

10