Page 71 - FOTOĞRAF (seçmeli 9,10,11 ve 12. sınıflar)

Işığın Fiziksel Özellikleri

a. Işığın Şiddeti (Parlaklık)

Işığın şiddeti, ışığın sertliğinin ya da parlaklığının ölçüsüdür. Pozometre (ışıkölçer) ile ölçülen bir
büyüklüktür. Fotoğraftaki nesne ile ışık arasındaki uzaklık ve yakınlık, ışığın şiddetini yani parlaklığını
belirler. Sert ışık, güneş veya flaş ışığının doğrudan kullanılmasıyla oluşur. Derin gölgeler ve parlak
vurgular oluşturur. Yumuşak ışık ise ışık kaynağının farklı yüzeylerden yansıtılması ile oluşur. Gölge ve
vurgu yoktur.

b. Işığın Kontrastı

Işık kaynağından gelen ışınların kompozisyon üzerinde yarattığı en açık ve en koyu renkler arasın-
daki yoğunluk farkına kontrast denir. Fotoğraftaki dokuları, vurguları, gölgeleri, renkleri ve netliği yaratır.
Kaynağından yayılan ışık, eşit bir şekilde her yönü aydınlatıyorsa fotoğrafta kontrast düşük olur. Dü-
şük kontrastlı bir fotoğrafta açık ve koyu renkler daha azdır. Bu özellikteki fotoğraflarda vurgu ve gölge
de çok azdır. Örneğin bulutlu havalarda ya da güneşin yatay geldiği saatlerde kontrast azdır. Kaynağın-
dan yayılan ışık, tek bir yönde aydınlatma yapıyorsa fotoğrafta kontrast yüksek olur. Yüksek kontrastlı
bir fotoğrafta koyu gölgeler ve parlak vurgular vardır. Bu özellikteki fotoğraflarda siyah ve beyaz tonlar
hâkimdir. Yüksek kontrastlı görüntülerde yoğun renk ve derin koyuluk oluşur. Örneğin güneşli bir havada
ve ormanlık alanda kontrast yüksektir.

c. Işığın Rengi

Kaynağından yayılan ışığın nesnelere çarparak yansıması sonucu gözün algıladığı duruma renk
denir. Fotoğrafta renk, izleyiciyi etkilemek ve vurgulanmak istenen konuya daha fazla dikkat çekmek için
kullanılır. Bunu yapabilmek için renk teorisini ana hatları ile öğrenmek gerekir.
Renk biliminin asıl temelleri 17. yüzyılda atılmıştır. Renk bilimi, cam prizma deneyi olan Isaac New-
ton’un renk teorisi ile başlamıştır. Isaac Newton, beyaz ışığı cam prizmadan geçirmiş ve yedi renk belir-
lemiştir. Bu renkler; kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, lacivert ve mordur. Newton bu deneyiyle renkleri
prizmanın oluşturmadığını ve renklerin beyaz ışığın içinde bulunduğunu göstermiştir (Görsel 3.1). New-
ton, bu çalışmalarının ışığında gökkuşağının renk tonlarına ayrıştığını da keşfetmiştir.

Görsel 3.1: Isaac Newton’un renk teorisi

69