Page 76 - FOTOĞRAF (seçmeli 9,10,11 ve 12. sınıflar)

3.3. Fotoğrafta Yapay Işık

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Doğal ışığın olmadığı ve yetersiz aydınlanan bir ortamda çektiğiniz fotoğraf ile yapay ışık kullanarak
aydınlattığınız ortamda çektiğiniz fotoğrafı karşılaştırınız. Ulaştığınız sonuçları sınıfınızdaki arkadaşlarınızla
paylaşınız.

Yapay ışık kaynakları, sabit ışıklar (lamba, mum, el feneri vb.) ve flaş-
lardır. Stüdyo flaşları ve tepe flaşları başta olmak üzere güneş dışındaki
tüm ışık kaynakları yapay ışık kaynağıdır. Doğal ışık gibi güneşe bağlı
olmayan yapay ışığa ulaşmak ve kontrol etmek oldukça kolaydır. Yapay
ışık ile fotoğraf çekimi çoğunlukla stüdyo fotoğrafçılığında kullanılır (Gör-
sel 3.8, 3.9).
Yapay ışık, günün herhangi bir saatinde kullanılabilen kesintisiz bir ışık
kaynağıdır. Fotoğraf çekim sürecinde hava durumu veya güneş ışığına
göre planlama yapmaya gerek yoktur. Yapay ışık kullanılırken ışığın şid-
deti ve mesafesi seçilen konuya uygun olmalı, doğru ayarlanmalıdır. Fo-
toğraf çekimlerinde yapay ışık kullanılarak kontrol sağlansa bile bu tarz
çekimlerde her zaman daha fazla donanıma ve zamana ihtiyaç vardır.
Görsel 3.8: Yapay ışık ile çekilmiş
portre Yapay ışıkları kontrol etmek gün ışığına göre daha kolaydır.
Çünkü yapay ışıklar gün ışığı kadar sert değildir. Yapay ışıklar
fotoğrafçının kontrolünde olduğu için ışığın şiddetinin ayarlan-
ması, yönünün ve açısının değiştirilmesi, konuya yakınlaştı-
rılması veya uzaklaştırılması mümkündür. Işığın rengi, önüne
konan renkli jelatin veya film gibi malzemelerle değiştirilerek
fotoğrafta farklı renk etkileri yaratılabilir. Her yapay ışığın fotoğ-
rafa kattığı farklı dramatik değerler vardır. Bir mum alevi veya
sokak lambası karanlıkta yayılarak aydınlattığı nesneyi daha sı-
cak hâle getirir. Bir sahne ışığı ise karanlığın içerisinde yarattığı
spot etkisiyle konuyu daha sert ve lokal olarak aydınlatır. Bu
yüzden doğal ışıktaki gibi ışığın istenilen yön, sıcaklık ve yumu-
Görsel 3.9: Yapay ışık ile çekilmiş still life şaklıkla gelmesini beklemeye gerek yoktur. Fotoğrafçı, kurgu-
(sitil layf) ladığı konuda kullanacağı yapay ışıkla fotoğrafa istediği etkiyi
verebilir. Fotoğrafta ışığı kullanarak istenilen etkiyi oluşturmak
için ışığı çok iyi tanımak ve oluşturabileceği etkileri önceden kestirebilmek gerekir. Bunun için de zaman
ve tecrübeye ihtiyaç vardır. Fotoğrafın kaynağı ışık olduğu için iyi bir fotoğrafçı ışığa her yönüyle hâkim
olmalıdır.

DERS İÇİ ETKİNLİK

• Görsel 3.9’u dikkatle inceleyiniz.
• Okulunuzda masa üzerine yerleştirilmiş objelerden oluşan bir kompozisyon hazırlayınız.
• Objeleri yatay ve dikey olarak yerleştirerek çekim için uygun hâle getiriniz.
• Konuya yandan gelecek şekilde yapay bir ışık kaynağı temin ediniz.
• Yapay ışık ile aydınlatılmış kurgunun çekimlerini yapınız.
• Çektiğiniz fotoğrafları sınıftaki arkadaşlarınızla paylaşınız.
• Yapay ışığın çektiğiniz fotoğraflardaki görsel etkilerini inceleyerek konuyla ilgili düşüncelerinizi sınıftaki
arkadaşlarınızla paylaşınız.

Kullanılacak malzemeler: Fotoğraf makinesi ya da fotoğraf çekme özelliği olan cep telefonu, yapay ışık
kaynağı, natürmort (still life) objeleri ve flaş bellek.

74