Page 80 - FOTOĞRAF (seçmeli 9,10,11 ve 12. sınıflar)

e. Alttan Gelen Işık

Işık, konunun altından gelir. Doğal olmayan bir aydınlat-
ma şeklidir. Bu ışık türünde ışığın kullanılması ve konunun
anlaşılması oldukça zordur (Görsel 3.21).
Alttan gelen ışık tıpkı üstten gelen ışıktaki gibi figürlerde
anlaşılabilirliği olumsuz etkiler. Doğada yerin altından ge-
lerek yüzeyi aydınlatan bir ışık kaynağı yoktur. Bu nedenle
canlı ve cansız varlıklar, yukarıdan veya yandan gelen ışık-
la tanınır. Figür ve nesnelerin alttan gelen ışıkla aydınlatıl-
ması alışılmadık bir durumdur. Alttan gelen ışık genellikle
stüdyo ortamındaki portre fotoğrafçılığında üstten gelen ışı-
ğın oluşturduğu gölgeli kısımların kontrastını dengelemek
için kullanılır. Üstten gelen ışığın etkisiyle gözlere ve çene
altına düşen sert gölgeler, alttan gelen ışıkla yumuşatılır.
Gerilim ve korku filmlerindeki bazı sahnelerde oyunculara
Görsel 3.21: Alttan gelen ışık alttan aydınlatma uygulanarak ürkütücü bir etki oluşturulur.

f. Rembrandt Işığı

Hollanda doğumlu ressam Rembrandt
tarafından 17. yüzyılda geliştirilmiştir. Özel-
likle portre çalışmalarında Rembrandt ışığı-
nı elde etmek için tek ışık kaynağı kullanılır.
Işık kaynağı, modele cepheden 45 derece-
lik açıyla ve yüksek eğimle konumlandırılır.
Rembrandt ışığında yüzün karanlık kısmın-
da ve elmacık kemiğinin üzerinde ters üçgen
şeklinde ışıklı bölge oluşur. Bu ışık sayesin-
de yüz bölgesinde ifadeyi kaybetmeden ha-
cim oluşması sağlanır. Yüzün bir yanının loş
bırakılması yüze derinlik ve ifade kazandırır.
Bu loşluk sanatçının tercihi doğrultusunda
açık veya daha koyu tonlarda olabilir (Görsel
Görsel 3.22: Resimde Görsel 3.23: Fotoğrafta
Rembrandt ışığı Rembrandt ışığı 3.22, 3.23).

Rembrandt ışığının en önemli özelliği karanlık ortamdaki figürü tek yönden aydınlatmasıdır. Yapay ve
tek ışık kaynağıyla aydınlatma yapılır. Işığın açısı ve şiddeti doğru ayarlandığında Rembrandt aydınlat-
ması portre üzerinde gerçekleşmiş olur.

DERS İÇİ ETKİNLİK

• Konu anlatımında kullanılan görselleri dikkatle inceleyiniz.
• Sınıf ortamını karanlık hâle getiriniz.
• Yapay bir ışık kaynağı (el feneri, masa lambası, mum vb.) temin ediniz.
• Tahtanın önüne herkesin görebileceği şekilde bir masa ya da sıra koyunuz.
• Çekimi yapılacak nesneyi masa veya sıranın üzerine yerleştiriniz.
• Yerleştirdiğiniz objeye farklı aydınlatma yönlerinden ışık yansıtarak çekim yapınız.
• Çektiğiniz fotoğrafları sınıf ortamında inceleyiniz. İncelediğiniz fotoğraflarda ışığın geliş yönünün obje üze-
rindeki etkilerini gözlemleyerek düşüncelerinizi sınıfınızdaki arkadaşlarınızla paylaşınız.

Kullanılacak malzemeler: Fotoğraf makinesi ya da fotoğraf çekme özelliği olan cep telefonu, yapay ışık
kaynağı ve flaş bellek.

78