Page 100 - GRAFİK TASARIM 11

3. Grafik Tasarımın Temelinde Tipografi

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1- Grafik tasarımda tipografinin kullanım amacı nedir?
2- Tipografi, hangi grafik tasarım ürünlerinde daha yoğun kullanılır?
3- Harf hangi özelliklerinden dolayı bir sanat eserinin ana ögesi olarak kullanılabilir?
4- Sadece yazı kullanılarak oluşturulan bir sanat eseri hangi özelliklere sahip olmalıdır?
5- Bir yazı karakteri tasarlayacak olsanız bu yazı karakterinin özellikleri nasıl olurdu?

3.1. Grafik Sanatlarda Tipografi

Grafik sanatlar; verilmek istenen mesajı, düşünceyi somutlaştırmak
için fotoğraf, illüstrasyon, baskı resim ve tipografiyi araç olarak kul-
lanan yaratıcı bir yöntemdir (Görsel 3.1). Tipografi, her ne kadar
yazı sanatları içerisinde yer alsa da grafik sanatlar içinde de dikkat
çeken bir sanat dalıdır.
Grafik tasarımı ürünlerinde tipografinin üstüne düşen görev mesaj
alışverişini sağlamak ve karar verme süreçlerini doğrudan etkile-
mek olduğundan tipografik görseller reklam amacı taşıyan her faa-
liyette ve gazete, dergi, televizyon, internet gibi iletişim araçlarında
sıkça kullanılır.

DİKKAT ÇEKME

Görsel 3.1. Tipografinin kullanıldığı afiş Ambalaj tasarımında kullanılan tipografik ögeler, ambalajın
tasarımı içindeki ürünün özelliğine uygun olmalı mıdır? Açıklayınız.

3.1.1. Tipografinin Grafik Sanatlardaki Önemi

Fransızcadan dilimize geçmiş tipografi (typography) kelimesi Yunan-
ca ‘’typos’’ (form) ve ‘’graphia” (yazmak) kelimelerinin birleşmesiy-
le oluşturulmuştur. Kavram, forma uygun şekilde yazı yazmayı tarif
ederken bilindik anlamıyla ise tipografi; baskı yazılarını oluşturma-
nın teknik yöntemidir ve yazı karakteri, punto, harf, satır ve espas
gibi tasarım elemanlarının kombinasyon kullanımları ile elde edilir.
Matbaanın icadı ile güncel hayata dahil olan yazı kavramı, tasa-
rım anlayışının ve teknolojinin endüstri devrimi sonrası büyük bir
ivmeyle gelişmesi neticesinde günümüz grafik tasarımı alanı ile iç
içe girmiş ve grafik tasarımın ayrılmaz bir parçası hâline gelmiştir.
Gutenberg, her harf için “tipo” adı verilen kalıplar oluşturmuş ve bu
kalıpları kullanarak baskı işlemini gerçekleştirmiştir. Geliştirdiği bu
baskı yöntemi, mürekkep alabilen ve basılabilen yükseltilmiş metal
harf formlarının yan yana dizilmesinin ardından yapılır (Görsel 3.2).
Görsel 3.2. Hurufat harf örnekleri

98