Page 182 - GRAFİK TASARIM 11

Bunları Biliyor musunuz?

Sabiha Rüştü Bozcalı (1904-1998)
Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet’e geçiş döneminde
yetişen ve Avrupa’da ünlü ressamlardan eğitim alan Sabiha
Rüştü Bozcalı (Görsel 4.383), Türkiye’nin ilk kadın illüstratö-
rüdür. Kız çocuklarının büyük bir çoğunluğunun okula gitme-
diği bir dönemde yetişen Sabiha Rüştü, annesi gibi eğitimine
evinde devam eder. Ülkemizde posta pullarını kullanarak kolaj
tekniği ile tablolar yapan ilk ressam olarak da bilinen sanatçı-
nın annesi, kızının resim yeteneğini fark eder. Almanca, Fran-
sızca, İtalyanca dersleri alan sanatçı, 15 yaşından itibaren sı-
rasıyla Berlin, Paris, Roma ve İstanbul’da önemli ressamların
atölyelerinde çalışır. 1926-1928 yılları arasında yurda dönen
sanatçı, arkadaşı Namık İsmail’in (1890-1935) Güzel Sanatlar
Akademisindeki atölyesine gidip orada resim yapar ve sergile-
re katılır. 1931 yılında üç yıllığına Paris’e gider. Paris’te Louv-
re Müzesi’nde ünlü ressamların resimlerinin röprodüksiyonla-
rını yaparken aynı zamanda neoempresyonist ressam Paul
Görsel 4.383:
Sabiha Rüştü Bozcalı Signac’ın [Pol Sinyak (1863-1935)] atölyesinde çalışır. Yıllar
sonra bir röportajında bu süreci şöyle anlatır: “Signac beni çok
severdi. Kızının, eşinin ve kendisinin portrelerini yapmışımdır.
Onlarda çok resmim vardır. Signac, yılbaşlarında sulu boya
çalışmalarını serer, eşine dostuna hediye ederdi. Bir keresin-
de Sabiha demişti, ötekiler gelmeden önce öncelik senin, be-
ğen, beğendiğini al. Ben kendi kendime, hayli büyüğüne kaç-
mayayım da küçük resim alayım dedim ve ufacık bir sulu boya
seçtim. Bana döndü, en güzelini seçtin dedi. Keyiflendiği için
bir başka resim daha hediye etti.”
Resim çalışmalarını bir süre İstanbul’da sürdürse de yurt dışı
serüvenine amcasının desteğiyle İtalya’da devam eder. Vati-
can (Vatikan) ve Villa Borghese (Villa Borgese) galerilerinde
transfigürasyon çalışmaları yapar. Daha sonra İtalyan ressa-
mı Giorgio de Chirico [Corco de Kiriko (1888-1978)] ile tanışır.
Modern İtalyan resminin de kurucularından biri olan sanatçı,
ilk anda Sabiha Rüştü’ye, “Ben yanımda çoluk çocuk çalıştır-
mam.” diyerek itiraz eder, ancak genç kız, “İstanbul’dan geli-
yorum, hiç olmazsa bana yol göster.” deyip çalışmalarından
bahsedince atölyesine kabul eder. Bu atölyede üç yıl çalışır.

Görsel 4.384:
İllüstrasyon,
Sabiha Rüştü Bozcalı

180