Page 79 - GRAFİK TASARIM 11
P. 79
Ders Dışı Etkinlik
Geometrik şekillerle ya-
pılmış resimlerden bir
sunum hazırlayarak ben-
zerlik ve farklılıkları arka-
daşlarınızla paylaşınız.
Ders Dışı Etkinlik
Nurullah Berk, Cemal
Tollu, Cevat Dereli, Halil
Dikmen ve Refik Epik-
man gibi sanatçıların ya-
pıtlarında geometrik şe-
killeri nasıl kullandıklarını
Görsel 3.10: Görsel 3.11: değerlendiriniz. Değer-
Selçuklu halısı (ayrıntı), 13. yy. Bursa Ulu Camii minberi (ayrıntı) lendirmelerinizi arkadaş-
Kahire Müzesi larınızla paylaşınız.
Türk kültüründe geometrik süslemeler İslamiyet öncesi ve son-
rasında Türk İslam kültürüyle yoğrularak bugünkü şeklini almış-
tır. Özellikle Anadolu Selçukluları Dönemi’nde sembolik anlamlı
geometrik motiflerin yer aldığı pek çok örneğe rastlanmaktadır
(Görsel 3.10). Osmanlılarda ise bu motiflerin sembolik anlamı
kaybolarak zamanla bir süsleme aracı hâline dönüşmüştür. Bu
motifler; kare, dikdörtgen, üçgen, daire, yıldız gibi birçok geo-
metrik şeklin birleşmesinden oluşmaktadır. Geometrik motifler
mimari ve el sanatlarının her dalında kullanılmış, olağanüstü gü-
zel örnekler günümüze kadar gelmiştir (Görsel 3.11).
Avrupa’da 20. yüzyılın ilk yıllarında başlayan geometrik soyutla-
ma hareketleri, Türk resim sanatında 1940’larda görülmeye baş-
lamıştır. Nurullah Berk [1906-1982 (Görsel 3.12)], Cemal Tollu
[1899-1968 (Görsel 3.13)], Cevat Dereli (1900-1989), Halil Dik-
men (1906-1964) ve Refik Epikman (1902-1974) gibi geometrik
formları resimlerinde kullanan ressamlar, kübist bir tavırla yerel
Görsel 3.12:
“Padişah Portresi”, 1977,
Nurullah Berk, tuv.üz.akr.
Görsel 3.13:
“Çoban ve Tiftik Keçileri”, 1973,
Cemal Tollu, tuv.üz.yağb.,
MSGSÜ İRHM
77
