Page 104 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12

Çözümleme

Açık kompozisyonun uygulandığı eserin merkezinde ışık-gölge
“chiaroscuro” (kiaroskuro) yöntemi ile koyu renkli bir arka plan
üzerine parlak ve renkli figürler işlemiştir. Rembrandt'ın karşıdan
bakarak yaptığı eserde ilk dikkati çeken, resmin merkezindeki
Yüzbaşı Cocq (Kuk), Teğmen van Ruytenburgh (fan Ruytınburg)
ve küçük kızdır [Görsel 2.70 (a)-2.70 (b)]. Işık, ön planı güçlen-
diriken mimariyi geri plana iter. Figürlerin hareketleri genel olarak
ileri doğrudur. Kıyafetlerde eğri çizgiler, mekân ve eşyalarda ise
düz çizgiler hâkimdir. Mekânda geometrik, insan bedeni ve ku-
maşlarda organik şekiller görülmektedir. Eserde hava perspektifi
ile derinlik hissi yaratılmıştır. Oran-orantıya önem verilerek yapı-
lan figürler ve mekân gerçek boyutlarında yapılmıştır. Arka plan
üzerinde kahverengi gibi koyu renklerin hâkim olduğu eserde ön
planda aydınlatılmak istenen figürlerde kırmızı, sarı ve turuncu
gibi sıcak renkler kullanılarak yoğun bir ışık etkisi yaratılmıştır. Görsel 2.70 (a)
Arka plandaki mimari yapay, figürler üzerinde ise doğal ve yapay
dokular görülür.

Yorumlama
Sanatçı bu eserinde, Amsterdam’ın o dönemde farklı rütbelerde-
ki askerlerin oluşturduğu Kloveniers ismi verilen koruyucu birliği
28 kişiden oluşan bir grup şeklinde tasvir etmiştir. Rembrandt'ın
eserindeki askeri birlik toplantısının bir devriye konusu olarak ele
almasının nedeni, ulusalcılık hareketinin bir göstergesidir. Sa-
natçı eserinde buna yer vererek izleyiciye mesaj vermek istemiş
olabilir.

Hollanda’nın koruyucu asker birliklerinden birini oluşturan çeşitli
rütbedeki silahşörleri gösteren eser millî bir simge niteliği taşı-
maktadır. Eserde, askerî birliğe dair birçok simge vardır [Görsel
2.70 (b̧)]. Askerin belinde ölü tavuk asılıdır, bu ölü tavuk ve küçük
kızın önündeki figürün miğferinde görülen meşe yaprakları birli-
ğin geleneksel simgesidir. Sanatçı kendi yüzünü de komutanın
siyah şapkasının tam üstünde yarım olarak izleyiciye göstermiş- Görsel 2.70 (b)
tir. Eserde askerî grup portresi, sabit bir pozda verilmemiş hare-
ket halinde resmedilmiştir. Öndeki askerin yaptığı el hareketi ile
geri plandaki hareketsizlik arasındaki gerilim resme sıra dışı bir
çekim gücü sağlar. Hepsi birşeylerle uğraşan kalabalık grubun
her üyesinin bakış açısı ve yüzlerindeki duygu farklıdır [Görsel
2.70 (c)]. Bazı figürler coşkulu bazıları ise yorgun ve solgun gö-
rünmektedir. Eser Barok Dönem grup portreciliğine yepyeni bir
bakış açısı getirmiştir.

Yargı

Etkileyici ışık oyunları sayesinde gizemli bir hava yaratılmış olan
bu eser başarılıdır. Eser yarattığı dramatik etki ile devinimli ve
canlı bir eser olmayı başarmıştır. Rembrandt'ın Hollanda tarihin-
den bir konuyu ele alması açısından eser müzelerde sergilenme-
ye değerdir. Bu eser yansıtmacı kuram içerisinde değerlendirilir.
Görsel 2.70 (c)

SANAT ESERLERİ ANALİZİ 101