Page 128 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12
P. 128
Newton'un profilden gösterildiği bu eserde açık kompozisyon uy-
gulanmıştır. Eserin solunda bulunan kayanın konumuyla başla-
yan hareket, öne eğilmiş olan Newton’un yüzü, kolları ve ayakları
ile öne doğru ilerlemekte ve pergel tutan elle birlikte kâğıt rulosu-
na ulaşmaktadır [Görsel 2.105 (a)]. Newton'un abartılı anatomisi
eserde dikkat çeken başka bir unsurdur. Eserdeki mekân, ok-
yanusun dibi olarak tasvir edilmiştir. Sahnenin ortasında oturan
Newton kompozisyonun ilgi merkezini oluşturur.
Eser genelinde organik şekiller ve dokular gözlenmektedir. New-
ton'un bedeninde görülen sıcak renkler, arka plandaki soğuk renk
kullanımı ile karşıtlık yaratırken kaya yüzeyindeki sıcak-soğuk
renk ilişkisi diğerleri arasında geçiş sağlar. Newton'un önünden
gelen güçlü ışık kayalara doğru eriyerek etkisini azaltır. Eserin
üst bölümü dışında, kayanın ve figürün bazı bölümlerinde yoğun
bir gölge görülmektedir [Görsel 2.105 (c)]. Bu eserde figür ve Görsel 2.105 (a)
diğer nesneler gerçek büyüklüğünde kullanılmıştır.
Yorumlama
Blake bu eseri ile kendinden yaklaşık bir asır önce yaşamış ve
büyük başarılara imza atmış bir bilim insanının, sadece pozitif
bilimlerin rehberliğindeki yaşamının, evreni tüm yönleriyle kavra-
maktan aciz olduğunu ve yaratıcı düşüncenin her zaman bunun
önünde olacağını ifade ettiği düşünülebilir. Newton’un tam orta-
ya yerleştirilmesi, doğal bir obje olan kaya üzerine oturuşu ve
önündeki hesaplarla olan ilişkisi izleyiciye pozitif bilimlere olan
katkılarını hissettirir. Aynı zamanda Newton'un bilimle olan ilgisi
zileyiciye merak duygusunu hissettirir.
Bu eserde pergel, kâğıt rulosu ve kâğıt üzerine çizilmiş olan üç-
gen pozitif bilimleri, Newton'un omzundan aşağıya doğru inen
beyaz kumaş ise felsefeyi simgeler.
Newton, diğer tasvirlerinden çok farklı gösterilmekte ve bir yan-
dan eleştirilmektedir. Sanat tarihinde her yönüyle önemli olan bu Görsel 2.105 (b)
eser, Blake’in felsefesini de en iyi şekilde yansıtan yapıtları ara-
sındadır.
Yargı
Plastik ve estetik unsurların dengeli kullanımı açısından bu eser
başarılıdır. Pozitif bilimlere dikkat çekmesi ve merak uyandırması
açısından önemli bir eserdir. Bu yönleriyle müzelerde sergilen-
meye değerdir. Tarihteki en büyük bilim insanlarından biri olduğu
düşünülen Newton'un bilimsel yönünü eleştirel bir tavırla yansıt-
ması açısından dışavurumcu kuram içerisinde değerlendirilir.
Görsel 2.105 (c)
SANAT ESERLERİ ANALİZİ 125