Page 296 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12
P. 296
C-Ç enseye doğru bağlanan kumaş
şerit anlamına da gelir.
chiaroscuro :Resimde keskin ışık ve gölge
tezatları yaratacak biçimde dü- dil :İnsanların düşündüklerini ve
zenlenmiş ışık-gölge dağılımı. duyduklarını bildirmek için keli-
Özellikle Barok sanatta 17. ve melerle veya işaretlerle yaptık-
18. yy. larda görülür. ları anlaşma, lisan.
çağdaş :Bulunulan çağın anlayışına, diyagonel :Köşegen, köşe birleştirici.
şartlarına uygun olan, çağcıl, dogmatik :1-Deney bilgisini, deneye da-
uygarca, asri, modern. yanan kanıtları yadsıyarak,
çini :Kimi zaman kaplar için kulla- kanılarını inanç öğretilerinden
nılsa da genellikle seramik ha- çıkaran (düşünme biçimi). ana
murundan, benzer tekniklerle kaynaktır. 2-Felsefe ve din
dogmalarının bilimsel (mantık-
yapılan bir yüzü parlak, sırlı ve
bezemeli yüzey kaplama mal- sal) ve dizgesel bir yolla ortaya
zemesi. konuluşu.
doktrin (öğreti) :Bilimde düzenli bir görüşü
D oluşturan ilke ve kuramların
dekoratör :Bir oyunun dekorunu önce kâ- tümü.
ğıt üzerinde renkli taslağı, son- düalizm :İkicilik. ikili yapı. Aynı ekono-
ra planlayıp çizen ve sonunda mide iki ayrı iktisadi yapı veya
bu plana göre hazırlanmasını piyasanın birarada bulunması.
denetleyen sanatçı. E
demon :Hristiyan literatürde cin ve
şeytan anlamında kullanılmış ehl-i hiref :Osmanlı sanat üslupları-
bir terimdir. Terimin kökeni eski nın belirlenmesinde ve sanat
Yunancada tamamen farklı an- akımlarını yönlendiren etkili si-
lamlarda kullanılmış olan dai- vil toplum hareketidir.
mon sözcüğüdür. ekol :Aynı üslup kapsamında de-
dışavurumculuk:Ekspresyonizm ya da İfadeci- ğerlendirildikleri hâlde, bir böl-
lik da denir. 20.yy.ın başların- geye, kente ya da topluluğa
da Avrupa’da ortaya çıkan sa- özgü bazı ayırıcı özellikler gös-
nat ve mimarlık akımı. Güzel teren, benzer eğilimde çalışan
sanatlarda Rönesans'tan beri sanatçı grubu. Sözcük tek ba-
hüküm sürmüş doğaya uygun şına ekol olarak kullanılırsa da
betimleme anlayışından bir tamlamalarda okul diye geçer.
kopuş olan dışavurumculukta, Örneğin Siena Okulu, Roma
sanatın asıl amacı, sanatçı- Okulu gibi.
nın duygularını ve iç dünyası- ekspresyonizm: Bkz. Dışavurumculuk.
nı, renk, çizgi, yüzey ve kütle eleştiri :Bir insanı, bir eseri, bir konuyu
aracılığıyla dışa vurmasıdır. doğru ve yanlış yanlarını bulup
Bu duyguları daha güçlü yan- göstermek amacıyla inceleme
sıtabilmek için sanatçılar ta- işi, tenkit.
sarımda denge ya da güzellik empresyonizm :İzlenimcilik. Sanat alanında
gibi geleneksel kavramlardan genel olarak dış etkilerin içe
uzaklaşarak biçimbozma (de- vuruluşu, içte izler bırakması
formasyon) yöntemini yaygın- ve sanat eserlerini biçimlen-
lıkla uygulamışlardır. dirmesidir. Akım olarak resim
diadem :Baş çevresine yerleştirilen alanında başlamış bir Fransız
ince şerit biçiminde taç. Anti- akımıdır.
kite’de alnın hemen üzerinden
SANAT ESERLERİ ANALİZİ 293
