Page 11 - GENEL SANAT TARİHİ 9
P. 11
KİTAP TANITIM SAYFASI
Ünite Başlığı Karekod
Ünitenin kapağında ünitenin Metinlerle ilgili çeşitli etkinlik-
başlığını gösterir. ler, ünite sunuları, genel ağ,
görsel kaynakça, cevap anah-
tarı, ölçme ve değerlendirme
Ünite sorularının bulunduğu yerleri
gösterir.
Hangi ünitenin başlayacağını
gösterir. GENEL SANAT TARİHİ
GÜZEL SANA TL AR LİSESİ
w
1. 1.
Anahtar Kavramlar SANAT TARİHİNE
ÜNİTE
ÜNİTE GİRİŞ
Üniteye özgü terim ve kavram-
lardır.
Anahtar Kavramlar
• Estetik • Resim • Sanatçı
• Güzel • Sanat • Sanat Eseri
Neler Öğreneceksiniz?
Bu ünitede
• Sanat tarihinin temel kavramlarını açıklamayı,
Ünitede bulunan kazanımların • Sanat türlerini sınıflandırmayı,
olduğu bölümdür. • Sanat tarihinin yararlandığı bilim dallarını sıralamayı öğreneceksiniz.
Ünite karekodu Ünite sunu
karekodu
12 13
Üniteye Başlarken
Öğrencilerin ünite ile ilgili
dikkatini çekmek için yapılan GENEL SANAT TARİHİ SANAT TARİHİNE GİRİŞ
bölümdür. ÜNİTEYE BAŞLARKEN Ait olduğu toplumun özelliklerini eserlerinde yansıtmaktan kaçınmayan sanatçı, toplumdan
etkilendiği gibi toplumu da etkiler. Toplumun duygu ve düşüncelerini geliştirir; adalet, özgürlük,
eşitlik gibi değerlere önem verir, bu konularda toplumu yönlendirir. Bu özelikleri ile sanatçı, toplumla
1. Sanatçı kime denir? Düşüncelerinizi ifade ediniz. sürekli etkileşim içindedir. Sanatçıyı diğer insanlardan ayıran ve onu farklı kılan özellikler şunlardır:
kişiliği, hayal kurma gücü, duygululuğu, estetik zenginliği, sabrı, yaratıcı düşüncesi ve özgünlüğüdür.
2. Çevrenizde sanat veya zanaat ile uğraşanlar var mı? Varsa yaptığı çalışmalar hakkında bildiklerinizi Sanatçıların duygu, düşünce, hayal gücü ve yetenekleriyle ortaya çıkardıkları sanat eserleri;
söyleyiniz.
özgünlüğü, tekliği, yeniliği ve estetik yönüyle evrensel bir nitelik kazanır. Bir eserin evrensel nitelik
3. Sanat çalışmalarının gruplara ayrılmasının ne gibi nedenleri olabilir? Düşüncelerinizi ifade ediniz. kazanması o eserin yerel unsurlarını yok etmez. Ortaya çıktığı toplumun dili, estetiği, inancı, maddi
ve manevi değerleri sanat eserinde kendini gösterir.
Konu Başlığı “Sanatçı gördüğünü değil görülmesi gerekeni yapmalıdır.”
1.1 SANAT TARİHİNİN TEMEL Sanat eseri, sanatçıların kendi duygu ve yaratıcılıklarını ön plana çıkararak ortaya koydukları
Valery Bryusov (Valery Bıraysıf)
KAVRAMLARI
ürünlerdir. Beste, mimari yapı, roman, film (Görsel 1.3), şiir (Görsel 1.4), heykel ve tablo (Görsel 1.5)
gibi çalışmalar sanat eserlerine örnek gösterilebilir.
Ünite içindeki konu başlıklarını Sanat, Sanatçı ve Sanat Eseri
içerir. Arkeolojik çalışmalara göre insanlığın evrensel ifade aracı olan sanat, yazıdan eskidir. Sanatla ilgili
tartışmalar XIX. yüzyılın sonlarına doğru başlamış, sanatla ilgili çok farklı tanımlamalar yapılmıştır. Bu
farklı tanımlamaların ortak temel kavramları; özgünlük, özgürlük ve evrenselliktir.
Sanat: “Bireyin özgürleşmesi, ruhun maddeye dönüşmesidir.” “Bireyi diğer insanlardan hem farklı
kılan hem de ortak değerlerde buluşturan bir uğraştır.” “Sözlü ya da sözsüz evrensel iletişim aracıdır.”
“İnsanın duygu ve düşüncelerini son derece değişik, özgün ve her şeyin ötesinde güzel üsluplar içinde
anlatmasıdır.”
Alt Konu Başlığı Sanat eserleri arasında mimari eserler, heykeller, şiirler, resimler vb. sayılabilir. Sanat, insanlık
tarihinin her döneminde var olmuş bir olgudur. İnsanlığın geçirdiği değişimler, savaşlar ve toplumsal
olaylar yaşama biçimlerini, sanata bakışlarını değiştirmiş; her dönemde ve her toplumda sanat farklı
biçimlerle kendini göstermiştir (Görsel 1.1 ve 1.2).
Görsel 1.3: Orhan Aksoy’un Görsel 1.4: “İstiklâl Marşı ve Görsel 1.5: Eriyen Saatler, Salvador Dali, Ulusal Sanat Müzesi, New York
“Ah Nerede” filminin afişi
Mehmet Âkif Ersoy” adlı eserin
Asıl konu başlıklarının alt Başkaları tarafından taklit yolu ile yapılan ve çoğaltılabilen eserler sanat eseri sayılmaz. Bir sanat
kapak resmi
başlıklarını ifade eder. eserinde bulunması gereken diğer özellikler şunlardır:
Sanat eserinin kalıcılığı: Sanat eserinin uzun yıllar değerini koruyabilmesidir.
Sanat eserinin orijinalliği: Sanat eseri sanatçının anlatmak istediği dünya hakkında bilgi vermeli,
daha önce yapılmış bir çalışmanın taklidi olmamalı, özgün nitelikler taşımalıdır.
Sanat eserinin çarpıcılığı: Sanat eserinin çarpıcılık etkisini verebilmesi için eserde bulunan kompo-
Görsel 1.1: Guernica (Kuarnika), Pablo Picasso,1937, Reina Sofia Görsel 1.2: Anadolu’dan Manzara, Ramiz Aydın, Özel koleksiyon zisyonun, düzenin, renklerin, ritmin albenisi olmalıdır. Eserde bulunan gariplik ve çirkinlik de çarpı-
Müzesi, Madrid
cılık etkisini arttıran unsurlardandır.
Sanat; insani bir faaliyettir ve insanı etkileyen siyasi, ekonomik, doğal ya da kültürel her şey sanatı Sanat eserinin yayımlanma gerekliliği: Sanat eseri, alıcıların ya da değerlendiricilerin (sanat eleştir-
da etkilemiştir. Sanat; insanlar arasındaki bağı güçlendiren, onları birbirine bağlayan, onlara ortak bir menleri) görüşüne sunulmalıdır.
geçmiş ve geleceğin sorumluları olduklarını hatırlatan tek ortamdır. Sanat eserinde soyutlama ve değiştirme: Sanatçı, eserlerini kendi dünyasına göre yorumlamalı-
Bilgi Metni Sanatçı; genel anlamda sanat dallarının herhangi birinde özgün etkinliklerde bulunan, sanat bilgisi dır. Soyutlama ve değiştirme, görünen anlamdan farklı anlamlar ortaya çıkarmaktır.
ve estetik yönü gelişmiş kişidir. Sanatçı; ilgi duyduğu objeleri (doğayı) algılayabilen, tasarlayıp
yorumlayabilen, yaratıcı kimliğe sahip yetenekli kişidir. Bir başka ifadeyle sanatçı; herkesten farklı Sanat eserinin çağdaşlığı: Sanat eserleri, meydana geldiği çağın özelliklerini yansıtabilmesi ölçü-
sünde çağdaşları ile uygun sanat ekollerinden birine atfedilir veya benzediği varsayılır. Sanat eseri
hisseden, düşünen, yorumlayan ve bunları eserlerine yansıtan kişidir. bunlar ışığında değerlendirilir.
14 15
Konu ile ilgili metinleri içeren
bölümdür.
Görsel Görsel Açıklaması
Metin içinde bahsi geçen Görsellerin açıklamalarını
görselleri içerir. içeren bölümdür.
9
