Page 12 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

KİTABIN TANITIMI

• Ünite numarasını ve adını gösterir.

2. ÜNİTE
• Ünite adını gösterir. MODELAJ
Ünite Konuları
• Modelajın Tanımı
• Modelaj Uygulamaları
• Ünitede yer alan konuları gösterir. Kavramlar
• Modle
• Modelaj
• Doğal form
• Plastik form
• Ünitede öğrenilecek kavramları gös- Bu ünitede
• Modelajın tanımını,
• Modle ve modelajı ayırt etmeyi,
terir. • Modelaj tekniğinde kullanılan malzeme çeşitlerini,
• Modelaj tekniğiyle biçimlendirmede kullanılan araç-gereçleri,
• Doğal form ile plastik formu ayırt etmeyi,
• Modelaj tekniğiyle form uygulamalarını öğreneceksiniz.
• Ünitede öğrenilecekleri gösterir. Karekodu Karekodu
Ünite
Sunu
32 33
• Ünite karekodunun bulunduğu yeri
gösterir.
• Ünite sunularının bulunduğu yeri
gösterir.

• Konuyla ilgili bilgilerin
1. ÜNİTE
ÜÇ BOYUTLU SANATA GİRİŞ
• Ünite başlığını gösterir. ÜNİTE 1 1 Kompozisyon İlkeleri
Uygunluk: Nesneler arasında fiziksel, işlevsel açıdan; biçim, üslup bakımından ortak, benzer veya yakın yönlerin
ÜÇ BOYUTLU SANATA GİRİŞ
ÜNİTE
olmasıdır.
Benzerlik: Nesnelerin renk, doku, ölçü, yön ve şekil gibi birçok özelliğinin benzer olma durumudur. yer aldığı bölümü gös-
Egemenlik: Bir tasarımda ölçü, değer, doku, renk, biçim gibi tasarım ögelerinden bazılarının daha baskın ve
ÜNİTEYE BAŞLARKEN güçlü olmasıdır.
1. İki boyutlu çalışmalarda hacim ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Yön: Nesnelerin gerek kendi konumlarının gerekse üzerindeki nokta, çizgi, dokunun değişik alanlara yönelerek terir.
2. Bir kâğıdı üç boyutlu hâle getirmenin yolları neler olabilir? hareket ortaya çıkarmasıdır.
Oran-orantı: Oran; ölçüler arasında bulunan ilişkiyi temsil eder, bu ilişki bir parçanın diğer parçalarla ve bütünle
olan ilişkisidir. Orantı, iki veya daha fazla oranın karşılaştırılmasıdır.
Çoklukta birlik: Her sanat yapıtında bir düzen vardır ve bu düzendeki zıtlıkların uyumu, çoklukta birlik oluşturur.
1.1. Üç Boyutlu Sanatın Tanımı Hareket: Kompozisyonu oluşturan ögelerin yöne bağlı olarak oluşturduğu zıtlık etkisidir.
1.1.1. Üç Boyutlu Sanat Ritim: Bir kompozisyonda farklı ögelerin benzerlik ya da zıtlıklarının belli bir düzende sırayla ve belli aralıklarla
birbirini izlemesidir.
Hacim ve mekân sanatları olarak da adlandırılan üç boyutlu sanat; mekânda yükseklik, genişlik ve derinlik oluş- Zıtlık: Biçim, renk, doku, değer, ölçü, yön, aralık unsurlarından birinin veya birkaçının birbirine karşıt olma, bir-
turarak belli bir yer kaplayan heykel, seramik, rölyef ve mimari gibi sanat alanı uygulamalarıdır. Heykel, seramik birinden farklı olma veya birbiriyle örtüşmemesi durumudur.
ve rölyef hacim; mimari ise mekân sanatı uygulamalarını kapsar (Şema 1.1). Bütünlük: Bir tasarımda tüm ögelerin uyum içinde birbirine bağlı olmasıdır.
Koram: Biçim, yön, ölçü, aralık, doku, renk gibi unsurların kademeli olarak birinden diğerine doğru geçişini
sağlayan düzendir.
• Konuyla ilgili ön bilgi- lerek veya yoğrulup pişirilerek meydana Tekrar, dönüşümlü tekrar: Düzende bütünlük sağlamak amacıyla bir ögenin ya da ögenin değişen hâlinin
Heykel: Taş, tunç, kil ve alçı gibi
birden fazla kullanılmasıdır.
maddelerden yontularak, kalıba dökü-
Armoni: İki ya da üç boyutlu cisimler arasında ortak ve benzer yönlerin bulunması, renklerin ve şekillerin uyumu
lerin ve düşüncelerin getirilen sanat eseridir. armoniyi oluşturur.
Denge: Bir düzenlemede renk, doku, yön, aralık, ölçü, şekil, zıtlık arasındaki birliğin sağlanmasıdır. Simetrik veya
asimetrik olarak uygulanabilir (Görsel 1.31).
harekete geçirildiği bö- yüksek ısıda pişirilmesiyle meydana getirilen
Seramik: Doğada bulunan kilin
suyla karıştırılarak şekillendirilmesi ve
lümü gösterir. ÜÇ BOYUTLU ürünlerdir.
SANAT • Görsel künyede yer alan
Rölyef: Taş, metal, kil, ahşap ve alçı
yüzeylerin üzerine bazı kesimlerin oyuk
bazı ke simlerin kabartı şeklinde bırakılmasıyla
üretilen sanat yapıtlarıdır. sanat eserine ait soru
• Konu başlığını gösterir. işareti (?) bilinmeyen
Mimari: Binaların ve diğer fiziki
yapıların tasarlandığı, projelendirildiği ve
ifadeleri gösterir.
uygulamasının yönetildiği sanat alanıdır.
Şema 1.1: Üç Boyutlu Sanat Görsel 1.31: Kadın Hakları Öncüleri Anıtı, 2020, ?, Centralpark (Sentrılpark), New York, ABD
14 25
• Öğrencide görülmesi
beklenen bilgi, beceri,
4. ÜNİTE
• Öğrencilere sanatçı- BİR SANATÇI/ŞÜKRÜ ASLAN (1986- ) 4.1.2. Heykel Çalışmasında Figürün Formu HEYKEL UYGULAMALARI tutum ve değerleri
Heykel çalışmasına başlamadan önce yapılacak çalışmanın kompozisyonu tasarlanmalıdır. Çalışmanın tas-
lağa uygun planlanması hem zamandan ve emekten tasarruf sağlar hem de figürün yapısını çözümlemeye
nın tanıtıldığı bölümü 1986 yılında Gaziantep’te doğan Şükrü Aslan, 2012 ve yeni fikirler üretmeye imkân verir. Taslağı hazırken figürün anatomisini kavrayabilmek için her açıdan kazandırmak amacıyla
eskizi yapılmalıdır. Çünkü heykel, izleyicinin bulunduğu açıya göre yeni görüntüler verir. Bu eskizler, insan
maketinden veya canlı modelden farklı yön ve pozisyonlarda kısa süreli etüt edilmelidir. Etütler neticesinde
yılında Çukurova Üniversitesi Resim-İş Öğretmenliği
Heykel Ana Sanat Dalından mezun oldu (Görsel 4.12).
heykeli yapılacak figürün formu belirlenir.
2012-2016 yılları arasında resim ve heykel çalışmala-
gösterir. rına Gaziantep’te devam etti. 2016 yılından bu yana UYGULAMA hazırlanmış çalışmayı
Mardin’in Midyat ilçesinde görsel sanatlar öğretmeni
olarak görev yapmaktadır. Sanatsal çalışmalarını Mid-
yat’ta sürdürmektedir.
2010-2023 yılları arasında birçok karma ve kişisel ser-
gi açmış, çeşitli ödüller almıştır. Şükrü Aslan, bireyin Aşağıdaki Görsel 4.15’i figürün formunu belirleme bakımından inceleyiniz ve işlem basamaklarını takip gösterir.
ederek anatomik model üzerinden ya da canlı modelden kısa süreli eskiz çalışmanızı yapınız.
varoluşsal problemlerini konu edindiği çalışmala-
rında toplumsal gerçekçi bir yaklaşım izlemektedir.
İçinde yaşadığı toplumun ve zamanın sosyolojisinin
ve kültürünün, günümüz insanı üzerindeki etkisini
betimlerken çoğunlukla metal malzeme kullanmak-
tadır. Sanatçı; metali direnç gösterebilen, kırılabilen,
yıpranabilen ve baskı altında şekil alabilen bir malze-
me olduğu için insan ruhuyla özdeşleştirdiğini ifade
etmektedir. Form oluştururken kullandığı tel yığını,
karmaşıklığı ve dolaşıklığı; bireyin mantık ile açıklana-
maz, karmaşık özünü temsil etmektedir (Görsel 4.13,
4.14). Sanatçı, biçim ve malzemenin içerikle uyumlu
olması ve birbirini tamamlaması gerektiğini savun-
maktadır. Bu uyum ile ortaya çıkan eserlerde Şükrü
Aslan’ın sanat ve estetik anlayışı göze çarpar.
Görsel 4.12: Şükrü Aslan • Öğrencilerin araştırma
• Konuyla ilgili görselleri Görsel 4.15: Figürün formu
İşlem Basamakları becerilerini geliştirmek
içeren bölümü gösterir. 1. Modelinizi farklı pozisyon ve açılarda oran-orantısına dikkat ederek çiziniz.
2. Çiziminizi kısa süreli yapacağınızı unutmayınız.
3. Figür heykelinde kullanacağınız formu belirlemek için desen etütlerinizden birini seçiniz.
Kullanılacak Malzemeler ve araştırırken öğren-
35 x 50 cm resim kâğıdı, resim kalemi (HB, 2B, 3B), silgi
melerini sağlamak
ARAŞTIRMA
Farklı yöntem-teknik ve materyalle yapılmış figüratif heykel çalışmalarını araştırınız. Araştırma sonucunda
Görsel 4.13: At, 2021, Şükrü Aslan, Özel koleksiyon Görsel 4.14: Sustukça Konuştuk Sanki, 2021, Şükrü Aslan, ilginizi çeken eserlerin görselini sınıfa getirerek eserle ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. amacıyla oluşturulmuş
Özel koleksiyon
bölümü gösterir.
84 85
10