Page 17 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11

1. Ünite

Üç Boyutlu Sanat

Üç boyutlu sanatlar; diğer adıyla hacim sanatları bulundukları mekânda yükseklik, genişlik ve derinlik göstere-
rek yer kaplayan heykel, rölyef (kabartma) ve mimari gibi sanat uygulamalarını kapsar. Üç boyutlu nesneler uzay-
da bir yer kaplar. Bu çalışmalar, seçilen malzeme çeşidine göre yontularak, oyularak, birbirine eklenip çıkarılarak,
yan yana veya üst üste getirilerek biçimlendirilir.
Üç boyutlu çalışmalar her yönüyle algılanabilen, dokunulabilen ve hacmi olan ürünlerdir. İki boyutlu çalışma-
larda olduğu gibi bir yanılsama değildir.
Biçim, iki boyutluluğu ifade eder, sadece en ve boy vardır. Formlar ise üç boyutluluk ve hacimselliği ifade eder.
İki boyutlu cisimler eni ve boyu olan şekillerdir. Üç boyutlu cisimler en, boy ve yüksekliği olan cisimlerdir. Kare,
dikdörtgen, üçgen gibi şekiller eni ve boyu olan iki boyutlu biçimlere örnek verilebilir. Ama küp, dikdörtgenler priz-
ması, üçgen prizma gibi şekillerin eni, boyu ve yüksekliği vardır yani üç boyutludur. İki boyutta alan bulunurken,
üç boyutta hacim bulunur (Görsel 1.3, 1.4). İki boyutlu çalışmalarda çizgi, leke, ışık-gölge, perspektif vb. elemanlar
kullanılarak derinlik hissi varmış gibi algılatılmak istenir. Üç boyutlu çalışmalarda, bu elemanlar kullanılarak elde
edilen formun yapısı yüzey üzerinde bir yanılsama değil gerçek bir hacimdir.

Görsel 1.3: Üçgen Görsel 1.4: Üçgen prizma

Etkinlik

Görsel 1.5 ve 1.6'da verilen örnekleri inceleyiniz. Eserlerin perspektif, ışık-gölge ve form açısından ayrılan
özelliklerini belirleyiniz. Gözlemlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Görsel 1.5: Aziz Jerome (Jerom) Yazarken, Caravaggio (Karavaçyo), Görsel 1.6: Aziz Jerome, Bernini (Bernini),
1605-1606, Borges Galerisi, İtalya 1656-1667, Chigi Şapeli, Siena, İtalya

14
14