Page 70 - ÇOK SESLİ KORO | 10

4. ÜNİTE

4.3. Barok Dönem

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Barok Dönem’in genel özellikleri hakkında düşünceleriniz nelerdir?

16. yüzyılda İtalya’da ortaya çıkan barok üslubu; başta müzik olmak üzere heykel, resim, edebiyat ve mimari gibi sanat
dallarını etkilemişti r. Barok sanatı nın görkemli sti li bu dönemin en belirgin özellikleri arasındadır.

Barok, Rönesans ile Neoklasisizm arasındaki dönemin sanatsal anlatı m biçimine verilen isimdir. Portekizce barroco
(barok) sözcüğünden gelen kelime “düzensiz, eğri inci” anlamı taşımaktadır. Müzikte Barok Dönem, operanın doğduğu
1600 ila Johann Sebasti an Bach’ın (Yohan Sebasti yan Bah) vefat etti ği 1750 yılları arasını kapsamaktadır.

4.3.1. Barok Dönem'in Müziksel Özellikleri

Barok Dönem, müzikal anlamda birçok yeniliği beraberinde geti rmişti r. Dönem eserlerinin yapı ve form özelliklerinde
farklı tonlara geçiş (modülasyonlar), karmaşık armonik yapı, uzun müzik cümleleri ve kompozisyon kurallarına bağlılık
dikkat çekmektedir. Bu dönem müziğinin en belirgin armonik özelliği basso conti nuo [basso konti nyo (sürekli/şifreli bas)]
adı verilen eşlik tekniğinin kullanılmasıdır. Basso conti no tekniğiyle tek sesli bir melodiye fonksiyon şifreleri verilerek
eserlerde armonik uyum sağlanmıştı r. Bu tür armonik gelişmeler ritmik gelişmeleri de beraberinde geti rmiş, eserlerdeki
bas bölümleri Avrupa dans müziğinin özgün tartı mlarıyla birleşerek barok tarzını oluşturmuştur. Günümüz klasik müziği-
nin temelleri de armoni ve polifoni tekniğinin üst düzeye ulaştı ğı Barok Dönem’e dayanmaktadır.

Barok Müziğinin Genel Özellikleri

• Armonik sistemin temelini oluşturan majör ve minör yapılar kullanılarak tonalite kavramı ortaya çıkarılmıştı r.

• Armonide kontrpuan (polifoni) etkisi hâkim olmuştur.
• Armonik yapı içinde melodilere bas seslerle eşlik etmek için basso conti nuo adlı eşlik tekniği kullanılmıştı r.
• Çalgılar ses aralıklarına göre orkestrada gruplara ayrılmış, çalgıların orkestra içindeki yeri ve düzeni belirlenmişti r.

• Çalgı müziğinin önemi artmış ve yeni çalgı formları gelişmişti r.
• Çalgı müziğinde virtüözite (üst seviye icra) önem kazanmıştı r.

• Choral türündeki eserler çalgı eşliksiz [acapella (akapella)] seslendirilmeye başlanmıştı r.
• Nota yazımında ölçü çizgileri ilk defa kullanılmıştı r.

• Müzikte dinamikler ve gürlük terimleri kullanılmaya başlanmıştı r.
• Eserlerde tril, gruppett o ve apojiyatür gibi süsleme sti llerine ilk kez yer verilmişti r.

Barok Dönem’de çalgı müziğiyle birlikte vokal müzik kompozisyonları da ön plana çıkmıştı r. Dramati k etkisiyle bilinen
madrigal ve motetler dönemin başlıca müzik kompozisyonları olmuştur. Operayı oluşturan vokal müzik bileşenlerinin
temelleri atı lmış, operada önemli gelişmeler kaydedilmişti r. Koro ve solistlerin orkestra eşliğiyle söylemesi (performans
sergilemesi) opera müziğindeki önemli gelişmelerdendir. Çünkü bu gelişme, çeşitli vokal biçimlerinin ortaya çıkmasına ve
zaman içinde çeşitli müzik formlarının değişerek gelişmesine imkân sağlamıştı r.

SIRA SENDE

Bir Barok Dönem eserinin süsleme sti llerini inceleyiniz. Bulduğunuz süsleme çeşitlerini sınıf ortamında paylaşınız.

KORO MÜZİĞİNDE DÖNEMLER 69