Page 100 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA 10

3.6. Uşşak Makamında Dizi, Etüt ve Eserler
3.6. Uşşak Makamında Dizi, Etüt ve Eserler
Uşşak, âşık kelimesinin çoğulu olan âşıklar anlamına gelir. İşleniş farklılıkları bir yana bırakıldı-
ğında, eskilerin dügâh olarak adlandırdığı makam günümüzdeki uşşak makamıdır. Bu makamda en
çok eser veren bestecilerin başında Şevki Bey (1860­1891) gelir. Şevki Bey, yazdığı iki yüze yakın
uşşak eserden dolayı “Uşşakçı Şevki Bey” olarak anılmaktadır.
3.6.1. Uşşak Makamı Dizisi
3.6.1. Uşşak Makamı Dizisi
Tablo 5: Uşşak Makamının Özellikleri

Yerinde uşşak dörtlüsüne neva perdesi üzerinde buselik beşlisinin eklenmesiy-
Dizisi
le oluşur.
Durak (Karar) Sesi Dügâh (la) perdesidir.

Seyri Çıkıcıdır.

Güçlü Sesi Re (neva) sesidir.

Donanımı “Si” koma bemolunu alır.

Yeden Sesi Rast (sol) perdesidir.

Çıkıcı seyir gösteren uşşak eserler yeden, durak ve yardımcı durak perdesi-
ni belirterek başlar. İlk kalış yardımcı durağı olan “re” perdesinde yapılır. Bu
Seyir Özellikleri perdenin işlenişinde genellikle buselik etkileri görülür. Pes perdeler işlendi-
ğinde sol ve re rast etkileri görülür. II. perdedeki segâh, en çok vurgulanan
perdelerden biridir.

3.6.2. Uşşak Makamı Dizisini Çalma
3.6.2. Uşşak Makamı Dizisini Çalma
Türk müziği ses sisteminde uşşak makamı dizisinin gösterimi aşağıdaki gibidir.

Yerinde Uşşak 4'lüsü Nevada Buselik 5'lisi

& Ï ) w Ï q Ï w Ï Ï Ï w
(
K S T T B T T

Batı müziği ses sisteminde uşşak makamı dizisinin gösterimi aşağıdaki gibidir.

≥ ≤ w w w
B w w w w w

by

98 3. ÜNİTE