Page 99 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA | 10
P. 99

3.6. Uşşak Makamında Dizi, Etüt ve Eserler
               3.6. Uşşak Makamında Dizi, Etüt ve Eserler
               Uşşak, âşık kelimesinin çoğulu olan âşıklar anlamına gelir. İşleniş farklılıkları bir yana bırakıldı-
            ğında, eskilerin dügâh olarak adlandırdığı makam günümüzdeki uşşak makamıdır. Bu makamda en
            çok eser veren bestecilerin başında Şevki Bey (1860­1891) gelir. Şevki Bey, yazdığı iki yüze yakın
            uşşak eserden dolayı “Uşşakçı Şevki Bey” olarak anılmaktadır.

               3.6.1. Uşşak Makamı Dizisi
               3.6.1. Uşşak Makamı Dizisi
            Tablo 5: Uşşak  Makamının Özellikleri
                                   Yerinde uşşak dörtlüsüne neva perdesi üzerinde buselik beşlisinin eklenmesiy-
             Dizisi
                                   le oluşur.
             Durak (Karar) Sesi  Dügâh (la) perdesidir.


             Seyri                 Çıkıcıdır.
             Güçlü Sesi            Re (neva) sesidir.


             Donanımı              “Si” koma bemolunu alır.

             Yeden Sesi            Rast (sol) perdesidir.


                                   Çıkıcı seyir gösteren uşşak eserler yeden, durak ve yardımcı durak perdesi-
                                   ni belirterek başlar. İlk kalış yardımcı durağı olan “re” perdesinde yapılır. Bu
             Seyir Özellikleri     perdenin işlenişinde genellikle buselik etkileri görülür. Pes perdeler işlendi-
                                   ğinde sol ve re rast etkileri görülür. II. perdedeki segâh, en çok vurgulanan
                                   perdelerden biridir.





               3.6.2. Uşşak Makamı Dizisini Çalma
               3.6.2. Uşşak Makamı Dizisini Çalma
               Türk müziği ses sisteminde uşşak makamı dizisinin gösterimi aşağıdaki gibidir.


                                     Yerinde Uşşak 4'lüsü         Nevada Buselik 5'lisi


                  & Ï  )    w             Ï q    Ï      w            Ï      Ï      Ï      w
                     (
                                   K          S      T          T         B     T       T




            Batı müziği ses sisteminde uşşak makamı dizisinin gösterimi aşağıdaki gibidir.



                     ≥          ≤                                       w          w         w
                  B  w         w          w         w         w

                     by











              98  3. ÜNİTE
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104