Page 39 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO | 11

2. ÜNİTE

2. ÜNİTE YAY TEKNİKLERİ III

2.1. Soti ye Çalma Tekniği

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Edward Elgar'ın (Edvırd Elgar) “Op.85 Mi Minör Çello Konçertosu” adlı eserinin “Lento-Allegro Molto” bölümünü
dinleyiniz.

2.1.1. Soti ye Çalma Tekniğinin Genel Özellikleri

Fransızca kökenli bir sözcük olan soti ye, yayın orta bölgesinde uygulanan bir yay zıplatma tekniğidir. Yaydaki bu zıplama,
yay çubuğunun esnemesi ve yaylanması şeklinde gerçekleşir. Bu teknik uygulanırken yavaş ve forte yani basınçlı bir çalış
gerekiyorsa yayın ağırlık noktası, hızlı ve yumuşak bir çalış gerekiyorsa yayın orta bölgesi kullanılır (Görsel 2.1).

Soti ye tekniği çalışmalarında öncelikli olarak
yayın ortasında küçük hareketlerle ağırdan hızlıya
doğru detaşe sürüşleri yapılır. Detaşenin hızı belli
bir tempoya ulaştı ktan bir süre sonra tele uygula-
nan baskı azaltı larak yayın telden sıçraması sağla-
nır. Yay çubuğunun dengesi ağırlıklı olarak işaret
parmağı ve başparmak ile sağlanırken diğer par-
maklar yaya baskı yapmadan topuk üzerine yerleş-
ti rilir. Yayın tel üzerinde fazla zıplamasını önlemek
amacıyla işaret parmağı ile yaya biraz basınç uygu-
lanmalıdır. Tekniğin daha kolay uygulanması için ön
kol hafi f içe, bileğin üst kısmı da yaklaşık 45 dere-
celik bir açıyla yay çubuğuna dönük olmalıdır. Hızlı
detaşe hareketleri yapılırken ön kol ile bilek rahat Görsel 2.1: Sot�ye tekn�ğ�nde yayın ağırlık noktasının kullanımı
ve esnek bırakılmalı, yay kıllarının tamamı tel yüzeyine temas etti rilmelidir. Çellodan temiz, pürüzsüz ve nitelikli ses elde
edebilmek için her iki el birbiriyle aynı hızda ve uyum içinde hareket etti rilmelidir.

Soti ye tekniği notaların üzerine veya altı na konulan “.” işareti yle gösterilir. Aynı işaretle gösterilen tekniklerden farklı
olarak soti ye çok hızlı pasajlarda kullanılır (Görsel 2.2).
GÖRSEL 2.1

Yazılışı
. . œ œ . . . .
? c œ œ . . œ œ œ œ œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ . œ .
! ! ! ! ! ! ! !
Çalınışı . . . . . .
. . œ œ . . . .
. . . . œ œ œ œ . . . . . . . .
? c œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

3 Yazılışı . .
? œ . œ . œ œ œ . œ . œ . œ .
@ @ @ @ @ @ @ @

Çalınışı . . . . . . . .
. . . . . . . . œ œ œ œ œ œ œ œ . . . . . . . . . . . . . . . .
? œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

Görsel 2.2: Sot�yen�n yazılışı ve çalınışı

38 ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 11