Page 98 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 11

4. ÜNİTE

7. ETKİNLİK
• Aşağıda verilen hicaz makamı seyir örneğini inceleyiniz. Solfej çalışması yaptıktan sonra seyri çalgınızla
seslendiriniz.

UYARI
Score
• Hicaz makamında si bemol ve do diyez aralığı artık ikili (1,5 ses aralık) olduğundan “si bemol”,
2. parmakla veya 1. parmak II. pozisyona kaydırılarak çalınmalıdır.

Harika Uğur Dağlı
4
4
? # 4 1 1 3 . œ ˙ 3 œ 0 1 œ 3 œ œ œ . œ œ 4 œ
b # 4 œ œ œ œ œ œ . œ œ œ œ

4 4 1 4 3 œ œ
1
? # œ œ œ œ œ œ œ œ ‰ œ œ œ œ œ œ œ
œ
b # . œ œ œ œ ˙
3
7 3 4 0
1 œ 4 3 œ
? # œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
b # œ œ œ œ ˙ œ œ œ œ
3 3 3

10 4 2
? # œ œ œ œ œ 0 1
b # œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ . œ œ œ . œ œ

Hicaz Makamı Ailesi

Hicaz makamı, aynı zamanda bir makam ailesini de ifade etmektedir. Geleneksel Türk müziğinde hicaz ailesi
dört makamdan oluşmaktadır. Bu makamlar; hicaz, hümayun, uzzal ve zirgüleli hicazdır.
Hicaz ailesi makamları, büyük ölçüde hicaz makamı dizisini kullanmakla birlikte aralarında güçlü, yeden, dizi
ile seyir bakımından benzerlikler ve farklılıklar vardır. Bu benzerlikler ve farklılıklar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tablo 3: Hicaz Makamı Ailesinin Özellikleri
Hicaz Makamı Ailesinin Özellikleri

Hicaz Hümayun Uzzal Zirgüleli Hicaz

Durak Dügâh perdesidir (la). Dügâh perdesidir (la). Dügâh perdesidir (la). Dügâh perdesidir (la).

Seyir İnici-çıkıcı veya çıkıcıdır. İnici-çıkıcıdır. İnici-çıkıcı veya çıkıcıdır. Çıkıcıdır.

Yerinde hicaz beşlisi-
Yerinde hicaz dörtlüsü- Yerinde hicaz beşlisine,
Yerinde hicaz dört- ne, neva perdesi üze- hüseyni perdesi üzerinde ne, hüseyni perdesi
Dizi lüsüne, neva perdesi rinde buselik beşlisinin uşşak dörtlüsünün ek- üzerinde hicaz dört-
lüsünün eklenmesiyle
üzerinde rast beşlisinin
eklenmesiyle oluşur. eklenmesiyle oluşur. lenmesiyle oluşur. oluşur.

Güçlü Neva perdesidir (re). Neva perdesidir (re). Hüseyni perdesidir (mi). Hüseyni perdesidir (mi).

Si bakiye bemol
Si bakiye bemol Si bakiye bemol
Donanım Do bakiye diyez Si bakiye bemol Do bakiye diyez Do bakiye diyez
Fa bakiye diyez Do bakiye diyez Fa bakiye diyez Fa bir komalık diyez
Sol bakiye diyez
©
Yeden Rast Rast Rast Zirgüle (sol dört
komalık diyez)

DİZİ-MAKAMLAR VE İLGİLİ DAĞARCIK III 97