Page 126 - HALK DANSLARI VE MÜZİKLERİ

GELENEKSEL HALK DANSLARI KIYAFETLERİ TERMİNOLOJİSİ

) KADIN GİYİM KUŞAM

Başa Takılanlar ve Giyilenler

Fes : Bir tür başlıktır. Fes üzerine yörelere göre değişiklik gösteren beyaz oyalı, kulak kenarından
tutturulmuş sarı iri pullu yazmalar bağlanır. Fesin uç kısmında bazı yörelerde alınlık denilen bir
sıra altın, bazı yörelerde de vurgun denilen gümüş gerdanlık biçimindeki takılar takılır. Alınlık ya da
vurgunun olmadığı hâllerde fes üzerine altın veya gümüş paralar takılır.

Tepelik, tepecik: Altın, gümüş paralarla ve değerli taşlarla süslenmiş, fes üzerine dikilen kadın başlığıdır.

Alınlık: Kadınların alınlarına taktıkları altın ya da gümüş takıdır.

Oyalı yazma: Desenli ince tülbenttir. Yaşmak, tos ve düz örtü adı verilen biçimlerde bağlanır. Ke
narlarına boncuk ve iğne oyası yapılır.

Tülbent: Beyaz ince bir örtüdür. Kenarları iğne ve boncuk oyasıyla çevrilidir. Yazma gibi bağlanır.

Yemeni: Kalıpla basılıp elle boyanan, kadınların başlarına bağladıkları tülbenttir.

Pırpırılı: Baş örtüsüdür. Kırmızı tülden yapılır. Kenarları boncuk oyasıdır. Üzeri pul boncukla işlenir.
Adını pul boncuğa pır pır denmesinden almıştır.

Yaşmak: Sade ve desenli, etrafı pullu örtülerdir. Yaşmağın püsküllüsünü nişanlı kızlar ve yeni gelinler
takar. Şalpazarı ve Tonya tara arında üst üste iki örtü sarılmaktadır.

Kukul: Yaşmağın küçüğü tepelik olarak bilinir. Siyah, kenarları desenli ve işlemelidir. Yaşmağın
üzerine sarılır. Kukul sarı olursa yaşmak siyah olur.

Çömber: Kenarları dallı ve sade olan çömber siyah tülbenttendir. Genellikle yaşlı kadınlar kullanır.
Boğaz altına doğru bağlanan çömberin altında gençlerdeki kukul yerine gelen ve soğuktan korunmak
için başı iyice saran beyaz ve sade yazma vardır. Çömbere ve yaşmağa genel olarak başörtüsü de denir.

Krep: Daha çok şehir merkezinde kullanılır ve kenarları iğne oyaları ile süslenmiştir.

Uladu örtü: Saf ipekten yapılan uladu örtünün kenarları sim tel ve renkli iplerle işlenir. Üçgen şek
linde katlanıp fesin üzerine örtülür. Fes işlemeli ise püskülü öne bırakılır.

İçe ve Gövdeye Giyilenler

Gömlek (içlik, geyme): Yeleğin altına giyilen yakasız mintandır. Yapımında genellikle çizgili kumaşlar
kullanılır. Düz ve dubleli çeşitleri vardır.

Şalvar: Bol ve uzun pantolona benzeyen bir giysidir. İpekli veya basma kumaştan yapılır. Eteğe
benzer, dökümlü olarak ayak bileklerine kadar iner.

Bindallı: Genellikle mor kadifeden yapılan bir kadın giysisidir. Üzerine sırma ile kabartma dal, yaprak,
çiçek moti eri işlenir. .

Salta: Kadifeden yapılmış bir tür cekettir.