Page 49 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE | 11

KLASİK KEMENÇE 11

3. ÜNİTE: MAKAMSAL UYGULAMALAR-V

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Hicaz, hümayun, uzzal ve zirgüleli hicaz makamlarında klasik kemençe ile seslendirilen eser
örnekleri dinleyiniz. Bu makamların işitsel olararak sizde bıraktığı etkileri arkadaşlarınızla sözel
olarak paylaşınız.
2. Nihavend makamında klasik kemençe ile seslendirilen eser örnekleri dinleyiniz. Bu makamın
işitsel olararak sizde bıraktığı etkileri arkadaşlarınızla sözel olarak paylaşınız.

3.1. Hicaz Makamı

Hicaz makamı dört kişilik bir makam ailesine verilen isimdir. Bu dört makamın bir aile olarak
bir araya gelmesinin sebebi, dördünün de büyük benzerlikler taşımasıdır. Yani hicaz ailesini
oluşturan dört makam arasında pek bir fark yok diyebiliriz. Bu ailenin ikisinin pest taraflarında
hicaz dörtlüsü bulunurken diğer ikisinin pest taraflarında hicaz beşlisi bulunmaktadır. Bütün
değişiklikler dizilerin güçlüleri ve güçlü üstündeki çeşnilerinde meydana gelmektedir.

3.1.1. Hicaz Makamı Dizisi

A) Hicaz Makamı

Durağı : Dügâh perdesi

x
Seyri : İnici-çıkıcı, bazen çıkıcı

Dizisi : Yerinde hicaz dörtlüsü + nevada rast beşlisi

Güçlüsü : Neva perdesi

Donanım : Si bakiye bemolü ( ),Do bakiye diyezi (#), Fa bakiye diyezi (#) (Görsel 3.1)

Seyir : Durak ya da güçlü ile seyre başlanır. Dizideki çeşnilerde karışık gezilerek
nevada rast çeşnisiyle yarım karar yapılır. Bütün dizilerde ve genişleme kısmında
gezindikten sonra dügâh perdesinde hicaz dizisiyle tam karar verilir.

Nevada Rast 5’lisi
Yerinde Hicaz 4’lüsü Nevâ'da Rast 5'lisi
Yerinde Hicaz 4'lüsü
Donanım
8 œ ˙ œ œ œ ˙
8
& 4 ( ) w œ
œ

Görsel 3.1: Yerinde hicaz makamı dizisi ve donanımı
Yerinde Hicaz Makamı Dizisi ve Donanımı

48