Page 172 - ÇALGI EĞİTİMİ KLARNET | 11

.

SÖZLÜK

A
aksan : Müzikal anlatımı güçlendirmek için kullanılan terim. Vurgu.
alıştırma : Çalgı icrasında veya vokal müzikte karşılaşılan teknik zorlukların üstesinden gelmek için
hazırlanmış olan müzik parçası.
ara nağme : Başa dönmek bir daha almak. Ses müziğindeki nakarat gibi çalgıların da belirli müzik cümlesini

yinelemeleri.

armoni : İki veya daha çok sesin aynı anda kulağa hoş gelecek bir biçimdeki uyumu, harmoni.

artikülasyon : Konuşa organları dil, damak, dudak, yanak ve alt çenenin boğazımızdan çıkan sese biçim vermek için
topluca çalışması.
B
bakiye : Türk müziğinde dört komalı aralık.
barok dönem : 1600 ile 1750 yılları arasında Avrupa’da yaygınlaşan, sanatta bir anlatım biçimidir.
bemol : Notanın yarım ses kalınlaşacağını belirten arıza işareti.
büyük mücennep : Türk müziğinde sekiz koma değerinde aralık.
C
crescendo : Sesin gürlüğünün artmasını belirleyen terim.
D
decrescendo : Sesin gürlüğünün azaltılarak çalınması.
devrihindi : Türk müziğinde 7 zamanlı usul.
devrituran : Türk müziğinde 7 zamanlı usul.
düyek : Türk müziğinde 8 zamanlı usul.

detache (detaşe) : Ayrılmış, kopuk.
diyez : Önüne koyulduğu notayı yarım ses tiz yapan işaret.
dizi : Tonal müzikte bir oktav uzaklıktaki toniğe sıralanan, tam ve yarım seslerden oluşan “diyatonik”
ile yalnızca yarım seslerden oluşan ve her derecesi bir nota sayılan “kromatik” olarak ikiye ayrılan
nota dizileri. Gam.
durak : Türk sanat müziğinde bir makamda karar verilen ses.
E
egzersiz : Barok çağda kısa enstrümantal klavye parçası.
etüt : Herhangi bir konuda yapılan inceleme, araştırma. Çalgı ya da seste tekniği ilerletmek ama-
cıyla yazılmış müzik parçaları.
F
fasıl : Türk müziğinde eserlerin belli sıraya göre çalınıp söylenmesi.
forte (f) : Müzikte kuvvetli çalmak. Gürlük ifade eden terim.
Füg : Çok sesli müzikte üretici bir konunun birbirine benzer biçimde yenilenmesinden oluşan bir
beste türü.
G
güçlü : Türk müziğinde 5. derece.
H
hanende : Şarkı söylemeyi meslek edinmiş kimse, şarkıcı.
hicaz : Türk müziğinde makam. Genel yapısını hicaz dörtlüsüne rast beşlisinin eklenmesi oluşturur.
hümayun : Türk müziğinde makam. Ses dizisi inişte ve çıkışta hicaz makamının aynısıdır.
hüseyni : Türk müziğinde makam. Hüseyni beşlisine uşşak dörtlüsünün eklenmesiyle oluşur.
K
karar : Türk müziğinde, taksim yaparken ana makama dönüş. Türk müziğinde bir makamın
son perdesi.
karcığar : Türk müziğinde makam. Uşşak dörtlüsünün tiz tarafına hicaz beşlisinin eklenmesi ile oluşur.
koma : Müzikte insan kulağının duyabildiği en küçük aralık olan bir tam sesin dokuzda birini tanımlar.
kontrpuan : Çeşitli melodileri birbirine uydurma sanatı.
kürdi : Türk müziğinde makam. Kürdi dörtlüsüyle buselik beşlisinden oluşur.
L
legato : Notaları birbirine bağlı seslendirmek.
longa : Türk müziğinde saz eseri türü, bir oyun havası. Temposu hızlıdır.

170 171