Page 173 - ÇALGI EĞİTİMİ KLARNET | 11

.

M
makam : Geleneksel müzikte gamın işleniş tarzı.
meyan : Türk müziğinde eserin tiz kısmına verilen isim. Ara, orta. Türk müziğinin geleneksel beste
yapısı sırasıyla; zemin, zaman, meyan ve karar olmak üzere dört bölümden oluşur. Meyan asıl
makamın ya bir oktav tiz tonlarında ya da şet denilen aktarımlı ezgilerinde dolaşarak yeniden
ana makama, bir anlamda zaman bölümündeki ezgi yapısına döner.
mezzoforte (mf) : Müzikte orta kuvetli ses.
moderato : Metronoma göre dakikada 108’den 120’ye kadar olan birim vuruşlardır. Orta tempoda.
musahip : Tatlı konuşmaları ile büyüklerin, özellikle padişahların güzel zaman geçirmelerini sağlamakla
görevli kimselere verilen unvan, yol kardeşi.
müezzinbaşı : Osmanlı saray teşkilâtında Enderûn’da musiki eğitimi görerek yetişen müezzinler arasında
ehliyetli ve en kıdemli olan kişidir.
N
nihavent : Türk müziğinde bir makam. Batı müziğinin sol minör gamına benzer bir yapıdadır.
neva : Türk müziğinde makam. Uşşak dörtlüsünün tiz yanına rast beşlisinin eklenmesiyle oluşur.
P
perde : Ses derecesi.
peşrev : Türk müziğinde saz eseri türü.
pianissimo (pp) : Müzikte çok hafif ve yumuşak bir ses.
piano (p) : Müzikte hafif yumuşak bir ses.
presto : Parçanın yüksek tempoda çalınmasını gösteren hız terimi.
R
rast : Türk müziğinde basit makam.
S
sengin-semai : Türk müziğinde 6/4’lük ölçüde usul.
senkop : Ölçüde güçlü bir vuruş yerine zayıf vuruşun güçlü vuruş yerine devam etmesi.
seyir : Türk sanat müziğnde makamların kendilerine özgü melodik akışları.
simile : Benzer. Seslendirmenin öncekinin aynı şekilde devamı.
sirto : Türk müziğinde fasıl sonlarında çalınan, oynak, canlı saz eseri türü.
staccato (.) : Müzikte kısa ve kesik kesik çalmak.
Ş
şarkı : Genellikle kısa bir şiir üzerine kurulu melodisi olan, anonim halk şarkıları tarzında olduğu gibi
beste sonucunda da ortaya konulabilen, tonlamalarına göre değişik etkiler yaratabilen, insan sesi
ya da sesleri için yazılmış sözlü parça.
şet : Klasik Türk müziğinde bir makamı kendi perdelerinden daha tiz veya pes perdelerde çalma işi.
T
taksim : Türk müziğinde çalgıcının doğaçlama yöntemiyle yaptığı müzik.

tuner : Akort aleti.
türk aksağı : Türk müziğinde 5 zamanlı usul.
türkü : Hece ölçüsüyle yazılmış ve halk ezgileriyle bestelenmiş şiir.
U
usul : Türk müziğinde tempo.
uşşak : Türk müziğinde makam. Uşşak dörtlüsüne buselik beşlisinin eklenmesi ile oluşur.
uzzal : Türk müziğinde onuncu basit makam. Hicaz ailesini oluşturan dört makamdan (hicaz,
hicaz hümayun, hicaz, uzzal) biri.
Y
V
Varyasyon : Belli bir temayı değişik armoni, melodi ve ritimle süsleyerek yeniden çalma, çeşitleme.
yeden : Dizinin yedinci derece sesi. Geleneksel Türk müziğinde durak perdesinden önceki ses.
Z
zirgül : Türk müziğinde on birinci basit makam. Hicaz ailesindendir.

170 171