Page 102 - PİYANO | 11

5.1. Sağ Pedal Kullanımı Bundan sonra öğretilmesi gereken ilk şey doğru
ayak pozisyonudur. Öğrenci, piyano taburesinin
Piyanoda Görsel 5.1’de gösterildiği şekilde 3 pedal
ön kısmına rahatça oturmalıdır. Sağ ayağın topuk
bulunur. Bu pedallar; sol pedal, orta pedal (gece pedalı)
kısmı yere sağlam basmalıdır (Görsel 5.4). Sağ
ve sağ pedal (uzatma pedalı) olarak isimlendirilir. Bu
ayağın ön kısmı ise pedalı tam olarak kavramalıdır.
pedala basıldığı zaman tokmaklar ve teller arasına
keçeden yapılmış bir perde girer ve piyanonun ses Sağ pedal, eserlerde farklı şekillerde gösterilebilir.
gürlüğü azalır. Bu ünitede sadece sağ ve sol pedalların Sağ pedalın kullanım işaretleri piyano
çalışma prensibi anlatılacak, etüt ve eserler yardımıyla notasyonunun satırları arasında yer alır. Sağ
da kullanımı pekiştirilecektir. pedalın eserlerde ne zaman kullanılacağına ilişkin
farklı gösterim biçimleri aşağıda verilmiştir.
Sağ pedal, tuşlara sürekli basmadan sesleri uzatmak için
kullanılır. Sağ pedal kullanıldığında tellerin üstündeki Görsel 5.4. Doğru ayak pozisyonu
surdin (ses söndürücü keçe) (Görsel 5.2, 5.3) kalkar,
telin serbestçe titreşmesi ile sesin uzamasına olanak Mazurka
sağlanır. Pedalsız çalınan bir tuşta surdin sadece o tuşa
Frederic Chopin
bağlı bulunan telden kalkar. Parmak tuştan kalktığı anda (Frederik Şopen)
Cantabile
surdin geri gelir ve telin titreşimini engeller, dolayısıyla ses kesilir. Sağ pedala basıldığında sesin titreşimini (1810-1849)
kesen mekanizma tellerden uzaklaşır ve bu sayede sesler tınlamaya devam eder, ses hacmi genişler ve sesin b 3 œ œ fi j œ œ j œ œ œ œ fi j œ œ
rengi değişir. Parmak tuştan kalksa da bu pedal sayesinde ses tınlamaya devam eder. & b 4 œ œ ™ œ œ
œ
{ ? b 3 Œ œ œ œ œ œ œ œ œ
p
œ
œ
œ
œ
œ
œ
œ
œ
œ
œ #
b
4
œ œ œ
° * ° * ° *
Sağ pedala bas ve ê Sağ pedalı kaldır ve
işaretine kadar tut. hemen tekrar bas.

Görsel 5.2. Surdin (Ses söndürücü keçe) üstten görünüşü Görsel 5.3. Surdin (Ses söndürücü keçe) yandan görünüşü

Bolero
Farklı tekniklerde kullanılan sağ pedal; notalar ya da parmaklar ile legato yapılması zor olan sesleri
birbirine bağlamak, notaları daha iyi vurgulamak, armoniyi daha uzun duyurmak, bas seslerini uzatarak Friedrich Kiel
(Fridrih Kiyel)
armoniyi tamamlamak, yumuşak ses rengi ve farklı tınılar elde etmek amaçlarıyla kullanılmaktadır. Sağ
Allegretto (1821-1885)
.
pedal tam, yarım veya çeyrek olarak basılabilir ve bu sayede tınıda farklılıklar yaratmak mümkün olur. . œ >
œ
œ
œ
Pedal kullanma teknikleri pedala basma ve pedaldan kaldırma zamanlaması ile ses şiddeti bakımından 3 ∑ œ œ œ œ œ œ™ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
& 4 œ œ
farklılıklar gösterebilir.
{ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
Öğrencilerin pedal kullanımını içeren eserlere başlamadan önce doğru vücut duruşlarını bozmadan sağ dolce
ayakları ile pedala yetişebilmeleri, notaları akıcı bir şekilde okuyabilmeleri, her iki ellerini de uyum içinde œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
kullanabilmeleri, el ve ayak hareketlerini koordine edebilmeleri ve temel müzik bilgilerine (özellikle armoni ? 3 j œ œ œ œ œ œ j œ œ œ œ œ œ j œ œ œ œ œ œ j œ œ œ œ œ œ
bilgisi) sahip olabilmeleri gerekmektedir. 4 œ œ œ œ

Piyanonun kapağı kaldırılıp öğrenciye pedal mekanizmasının işleyişi gösterilerek pedal konusunun
kavratılmasına başlanabilir. Seslerin titreşimlerini daha iyi göstermek için glissandolar çalınabilir.
Öğrencilere; sağ pedala basıldığında teller üstündeki surdinlerin kalktığı, tellerin serbestçe titreştiği ve
Sağ pedala bas ve çizgi Sağ pedalı kaldır ve
sesin uzayıp büyüdüğü böylece daha iyi kavratılabilir.
boyunca basılı tut. tekrar bas.

101