Page 27 - TSM KORO 11 TSM

1.1.6. KARCIĞAR MAKAMI

Türkçede “Yırtıcı Kuş” anlamına gelmektedir. Karcığar makamının beş, beş buçuk asırlık bir geçmişi oldu-
ğu tahmin edilmektedir. İlk defa 15. yy.da Kırşehirli Nizam Oğlu Yusuf’a ait eserlerde rastlanmaktadır. Karcığar
makamı, hareketli ve coşkun karakteriyle bu özellikleri taşıyan eserlerde tercih edilmiş olup bunun en açık
örneği karcığar köçekçelerdir. Ayrıca şarkı formunda da çok kullanılan makam, pastoral özelliği sebebiyle halk
müziğinde de çokça tercih edilmiştir.

Durağı La (dügâh)

Seyri Çıkıcı-inici

Güçlüsü Re (neva)

Yedeni Sol (rast)

Donanımı Si koma bemol, mi bakiye bemol, fa bakiye diyez

Dizisi Yerinde uşşak dörtlüsüne, nevada hicaz beşlisinin eklenmesiyle oluşur.

Hicaz Beşlisi
Uşşak Dörtlüsü

S
A
12
K S T S Hicaz Beşlisi T T S A 12 S T S K
Uşşak Dörtlüsü

Dizinin Seyri: Seyre genellikle tiz karar bölgesinden la (muhayyer) da uşşaklı başlanıp önce güçlü perdesi
olan nevada hicazlı bir yarım karar yapılır.
Ancak karcığar makamının karakteristik yarım karar perdesi çargâh (do) perdesidir. Bu nedenle güçlü
perdesinde her zaman yarım karar yapılmaz. Çargâh perdesi nikrizli yarım karar yapılır. Dizinin seslerinde
dolaşılarak uşşak dörtlüsünün sesleriyle dügâhda uşşaklı karar verilir.

Etkinlik 13

Aşağıda verilen karcığar makamında yazılmış olan seyrin solfejini yapınız.

5

26 TÜRK SANAT MÜZİĞİ MAKAM BİLGİSİ TÜRK SANAT MÜZİĞİ MAKAM BİLGİSİ 27