Page 25 - TÜRK SANAT MÜZİĞİ KORO | 11

2. Ünite: MAKAM VE USUL
UYGULAMALARI

Hazırlık Çalışmaları

1. Türk sanat müziğinde makamlar hangi özelliklerine göre sınıflandırılır
2. Usul vururken nelere dikkat edilmelidir?

TÜRK SANAT MÜZİĞİNDE KULLANILAN VURMALI ÇALGILAR

Türk müziğinde geçmişten günümüze kadar kullanılmış olan vurmalı çalgıların başlıcaları şunlardır: Davul, kös,
nakkare, halile(zil), kudüm, bendir (daire), kaşık, parmak zili, çalpara, zilli maşa, koltuk davulu (nagara), darbuka, def, zilli
deftir (tef).

Görsel 2.1: Vurmalı çalgılar

USULÜN ELLE VURULUŞU

Türk müziğinde usuller, ritim çalgılarının haricinde; sağ elle sağ dize sol elle sol dize vurularak uygulanır. Usulde
vuruşlara “darp” denir. Her darbın da ayrıca ismi vardır. Bu vuruşlar birtakım hecelerle ifade edilir. Bunlar “düm, tek, te,
ke, kâ, tâ, hek” heceleridir. Usullerin kuvvetli vuruşuna genellikle “düm”, yarı kuvvetli ve zayıf vuruşuna “tek” heceleri ge-
tirilir. Ancak bu husus, kesin bir kural olmayıp bunun tersi olan usuller de vardır. “Düm” ve “te” darpları sağ elle sağ dize,
“kâ”, “ke”, “ta” ve “tek” darpları sol elle sol dize vurulur. “Tek-kâ”daki “tek” darbı ise sağ elle sağ dize vurulur. “Tâ-hek”te
ise “tâ” hecesinden sonra iki el birden kalkar, “hek” hecesinde yine iki el ile beraberce iki dize vurulur.

Ders Dışı Etkinlik

Münir Nurettin Selçuk, Bekir Sıtkı Sezgin, Kâni Karaca, Hafız Sami, Hafız Burhan gibi üstatlardan, öğreneceğiniz
makamlarla ilgili gazel, kaside formlarında örnek eserler dinleyiniz.

24 Makam ve Usul Uygulamaları Makam ve Usul Uygulamaları