Page 139 - TSM TEORİ VE UYGULAMASI (THM) 11

SÖZLÜK

A
acem : 1. Türk müziğinde bir perde adı, dizeğin beşinci çizgisindeki fa
sesi. 2. Türk müziğinde bir makam.
acemaşiran : 1. Türk müziğinde dizeğin birinci aralığındaki fa sesi. 2. Türk müzi-
ğinde bir makam.
ağır aksak : Türk musikisinde Aksak usulünün kullanılan en ağır mertebesine
verilmiş isim ki birim 4 tür ve 9/4 olarak yazılır.
ara nağme : Çalgısal bir türdür. Özellikle fasıl şarkılarında, şarkıları birbirine
bağlayan bir köprü oluşturma amacıyla üretilirler. Sonuna geldiği
şarkının ve bir son raki şarkının usul ve makam özelliklerini taşır.
asma karar (asma duruş) : Bir ezginin akışı içinde geçici olarak yapılan duruş.

B

bakiye : Türk müziğinde dört komalık aralık.
bekar : Donanımda veya nota içinde diyez ve bemol arızası taşıyan sesleri
tabii haline dönüştüren işaret .
bemol : Önüne konulduğu notayı yarım ses pestleştiren ses değiştirici
işaret.
buselik : 1. Türk müziğinde, dizeğin üçüncü çizgisindeki si sesi. 2. Türk
müziğinde bir makam.
büyük mücennep : Türk müziğinde sekiz koma değerindeki aralık.
büyük usul : Türk musikisinde 15 zamandan fazla zamanlı usullere verilen ad.

C-Ç

curcuna : Türk musikisinde 10 zamanlı bir usul.
çeşni : Eser içerisinde bir başka makamı anımsatma veya andırma
amacıyla eserin makamıyla ilgili durak ya da güçlü seslerini geçici
olarak değiştirme veya birden fazla alterasyonu (bir dizinin tonal
derecelerinin yarım ton pese ya da tize taşınması) ardı ardına
gerçekleştirme ile elde edilen işitsel değişimdir.
çargâh : 1. Türk müziğinde dizeğin üçüncü aralığındaki do sesi. 2. Türk
müziğinde bir makam.

D

dik kürdi : Türk müziğinde dizeğin üçüncü çizgisindeki la diyez 4 koma sesi.
diyez : Önüne konulduğu notayı yarım ses incelten (tizleştiren) işaret.
donanım : Dizek üzerindeki tonalite veya makama ait değiştirici işaretler.
durak : Karar sesi geleneksel Türk müziğinde, eseri tonalitenin esas sesin-
de sona erdiren karar notası.

138