Page 132 - UT (THM) 11
P. 132

3. ÜNİTE




               3.5.  Hicazhümayun Makamında Etüt ve Eser İcrası



                    Hicazhümayun Makamı





             a) Durağı                Dügâh perdesidir.



             b) Seyri                 Çıkıcı-inicidir. Bazen çıkıcı olarak kullanılmıştır.




             c) Dizisi                 Yerinde hicaz dörtlüsüne neva perdesinde bir buselik beşlisinin  eklenmesiyle
                                     meydana gelmiştir.


                                       Hicaz dörtlüsü ile buselik beşlisinin ek yerindeki neva perdesidir.
             ç) Güçlüsü
                                       Üzerinde buselik çeşnili yarım karar yapılır.


             d) Yedeni                Rast perdesidir. Bazen bakiye diyezli sol nim zirgüle perdesi kullanılmıştır.




             e) Donanımı              Si için bakiye bemolü, do için bakiye diyezi donanıma yazılır.


             f) Perdelerin Türk
                   Müziğindeki        Dügâh, dik kürdi, nim hicaz, neva, hüseyni, acem, gerdaniye ve muhayyer’dir.
                      İsimleri


                                                   Hicazhümayun Makamı Dizisi

                                Yerinde  Hicaz Dörtlüsü         Nevada Buselik Beşlisi











                                     Hümayun makamı da Hicaz makamı gibi inici-çıkıcı seyre sahip olduğundan
                                     seyre genellikle güçlü sesi civarından başlanır. Dizinin seslerinde karışık gezi-
                                     nilerek neva perdesinde asma kalış yapılır. Sonra dizinin üst tarafında bulunan
                                     buselik beşlisinin seslerine geçilir. Hicaz makamı gibi fazla genişleme sesleri-
             g) Yedeni               nin kullanılmadığı hümayun makamı dizisi, üst taraftan buselik beşlisi olarak
                                     genişleme yapar. İnici seslerin gelişine göre acem perdesi bazen fa bakiye di-
                                     yez alarak evç perdesi olur. Bu durumda nevada bir rast beşlisi meydana gelir.
                                     Tekrar güçlü perdesinde kalış gösterilerek hicaz dörtlüsünün seslerine geçilir.
                                     Dügâh perdesinde tam karar yapılır.




       130                                                                                                                                                                                                                            131
   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137