Page 24 - ÇALGI EĞİTİMİ | VİYOLA 11

1.
2. Hazırlık Çalısmaları Ünite
.
Konu
Mikhail Glinka (Mikail Gılinka) adlı bestecinin “Re minör Viyola Sonatı”nı
(Sonata for Viola and Piano) ünlü viyola virtüözü Yuri Bashmet’ten (Yuri
Başmet) dinleyiniz. Eser içinde vibrato tekniğinin kullanılışına dikkat ediniz.
1.2. VİBRATO
TEKNİĞİ

.
. SESLENDIRME-YORUMLAMADA FARKLI ÇALMA BIÇIM VE UYGULAMALARI I

.

Görsel 1.3: Ekslibris,
Emre ŞENGÜN
Yuri Bashmet yaşayan ünlü viyola solistlerinden biridir. 1953 yılında Ukray-
na’da doğmuştur. Müzik hayatına rock (rak) müzikle başlayıp daha sonra
klasik müzikle tanışmıştır. Bu alandaki yeteneği ile dünyayı şaşkına çevirmiş
olan sanatçı, konservatuvar yıllarında yarışmalara katılarak çok başarılı
sonuçlar elde etmiştir. Viyola çalmadaki başarısı ünlü bestecilere ilham kay-
nağı olmuş ve kendisine birçok beste ithaf edilmiştir.

1.2.1. Vibrato Tekniğinin Eser Yorumlamadaki Önemi
Vibrato (titreşim), telin tınlaması devam ederken parmağın bulun-
duğu perdeden kaldırmadan ileri ve geri hareket ettirilmesidir.
Vibrato yapılırken tuş üzerinde tele basan parmak; parmak, bilek ve
alt kol kasları yordamıyla hafifçe ileri ve geri hareket ettirilir. Böylece
notanın frekansında hafif derecede dalgalanmalar elde edilir (Bkz: Gör-
sel 1.4: Vibrato (titreşim) tekniği).
Vibrato kısa notalarda kullanılmaz çünkü vibrato yapacak zaman
yoktur. Vibrato, basılmış notalarda ve daha uzun değerlerde (modera-
to tempoda dörtlük veya daha uzun notalarda) kullanılır. En alt telin
notası dışında, bütün boş tellerin notaları en az bir telde basılı olarak
çalınabilir. Herhangi bir nedenle boş telin kullanılması şartsa bu telde
vibrato, aşağıdaki tekniği kullanarak bir dereceye kadar elde edilir. Ör-
neğin boş sol teli çalınırken re telindeki sol notasına parmak konur ve
vibrato yapılır. Diğer boş tellerin çalınması hâlinde komşu telde olan
aynı frekanstaki nota ile vibrato yapılır. Örneğin la teli boş tel olarak
çalınırken re telindeki la notasına parmak konur ve vibrato yapılır.
Normal çalış tekniğinin bir parçası olan vibrato, 20. yy. başlarından
itibaren geliştirilerek özel efekt olarak kullanılmaya başlanmıştır.
23