Page 83 - ÇALGI TOPLULUKLARI BATI MÜZİĞİ 12
P. 83
1. Uygulama Çalışması
Aşağıdaki makaleyi okuyunuz. Siz de daha önce dinlediğiniz farklı dönem (Barok-
Klasik) bestecilerinin eserlerinden birini seçiniz. Seçtiğiniz eseri kendi bakış açınızla
değerlendireceğiniz bir makaleyi öğretmeninizin rehberliğinde yazınız. Makalenizi
arkadaşlarınızla paylaşınız.
Esere bir bakış
Pastoral Senfoni Doğası
Fransız antropolog ve etnolog Claude Levi Strauss (Klod Levi Ştraus), müzik ve mitlerin ortak
bir yapıya sahip olduğunu düşünür; müzik, dilin ses yönünü temsil ederken mitler ise dilin
anlam yönünü temsil etmektedir. Bu bağlamda geçmişteki mitolojik ögelerin aslında günümüz
müziğiyle yer değiştirdiğini ileri sürer.
Bu senfoninin ismine baktığımızda pastoral kelimesi Fransızca kökenli bir kelime olup kırsal
anlamına gelir. Aynı zamanda sadelik, huzur, çekicilik özelliklerine sahip kırsal alanları da
temsil eder. Öte yandan edebiyat, sanat ya da müzik eseri olarak değerlendirmeye aldığımızda
çobanların ya da ülkenin yaşamını pastoral bir şekilde tasvir etmek ya da önermek için kullanılan
bir terimdir. Pastoral bir şiir, pastoral bir senfoni.
Beethoven’ın bu eşsiz eseriyle doğaya bir adım daha yaklaşmak aynı zamanda Beethoven’a
yaklaşmak anlamına geliyor. Fakat bu eserinde doğayı anlatması doğadaki sesleri taklit etmek
asla değildir. Tıpkı Nietzsche’nin (Niçe) anlamsal açılarını incelediği sanatın iki Yunan tanrısı
Apollon ve Dionysos’un (Dionisos) sanat biçimlerinin farklı noktaları gibi.
Doğa sevgisinin yanında Beethoven, keman bölümüne de adını verdiği Recollections of Country
Life”(rikollekşıns ov kauntıri layf) isminden yola çıkarak düşünebileceğimiz üzere, kır yaşamına
ilişkin biriktirdiği anılarını da bu senfoniye dâhil etmiştir. Aynı zamanda kanonlar arasında nam
almış bu eseriyle hem Barok dönemindeki pastorallerin devamını sağlamış hem de Romantik
dönemin evrimi adına öncülük etmiştir.
Bir diğer nokta ise Pastoral Senfoni’nin fa majör tonunda bestelenmiş olmasıdır. Kuşkusuz
rastgele seçilmiş bir ton olmamıştır bu. Kuş sesleri, fırtına, derenin akışı, yağmur gibi doğaya
ait seslerin fa majörle uyumlu oluşu ve do akoru ile arasında bağlayıcı bir özellik taşıması bu
eser için önemli bir niteliktir. Beethoven, Pastoral Senfoni ile dâhiyane bir şekilde bu sesleri
dinleyebildiğini kanıtlamıştır. Zaten duymak ile dinlemek arasındaki fark başka hangi müzisyen
için bu kadar somut bir şekilde ayrımlaşabilmiştir ki şimdiye kadar?
İpek Özel
Müzik Dergisi Yazarı-Çevre Müh.
81