Page 202 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12
P. 202
6. ÜNİTE
6. ÜNİTE ÇELLO ÇALMADA TÜRK MÜZİĞİ MAKAMLARI IV
6.1. Nihavent Makamı
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Duyum ve seslendirme bakımından batı müziği ses sistemine yakın makamları ve geleneksel Türk müziğinde
transpozenin (göçürme) nasıl yapıldığını araştırınız.
6.1.1. Nihavent Makamının Genel Özellikleri
Nihavent makamı, Batı müziği ses sistemine (beş ses) göre bir oktav seslendirildiğinde “sol-re”, iki oktav seslendi-
rildiğinde “sol- re ve la” telleri kullanılarak çalınır. Pes bölgede genişlemeler ve yedenli kalışlar yapıldığında “do” teli de
kullanılır. Bu makam, buselik makamı dizisinin rast perdesi üzerindeki “şeddi”dir (göçürülmüş hâli). Ancak dizinin işlenişi
açısından her iki makam arasında farklılıklar vardır.
BİLGİ NOTU
Nihavent makamı, adını İran’ın Luristan eyaletinde bulunan Nihavent adlı coğrafi bir bölgeden almaktadır.
Türk müziği repertuvarında en çok kullanılan makamlardan ikincisidir.
Nihavent makamı dizisi, buselik makamı dizisi gibi iki biçimde gösterilir (Görsel 6.1) (Görsel 6.2). Makamın Türk mü-
ziği ses sistemindeki gösterimleri şu şekildedir:
Rast Perdesi Üzerinde Buselik 5'lisi
Neva Perdesi Üzerinde Kürdi Dörtlüsü
Rast Perdesi Üzerinde Buselik Beşlisi Neva Perdesi Üzerinde Kürdi 4'lüsü
T B T T B T T
Görsel 6.1: Nihavent makamı dizisi
Neva Perdesi Üzerinde Hicaz 4'lüsü
Rast Perdesi Üzerinde Buselik Beşlisi
Rast Perdesi Üzerinde Buselik 5'lisi Neva Perdesi Üzerinde Hicaz Dörtlüsü
T B T T S A S
Görsel 6.2: Nihavent makamı dizisi
200 ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 12
©
©
