Page 89 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

Romantik Dönem’de Gitar Müziği
18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başına gelindiğinde gitar yapısal olarak 6 telli hâle gelmiş ve
tüm Avrupa’da yaygın olarak çalınan bir çalgı hâline dönüşmüştür. Ancak gitarın günümüzdeki
standart ölçülerine ulaşması 1863’te İspanyol gitar yapımcısı Antonio Torres (Antonyo Torres)
(1817-1892) sayesinde gerçekleşmiştir. Torres, gitarın ses ve ton üretiminde en önemli parçası-
nın üst tabla olduğunu savunarak, bu parçanın ölçülerini değiştirmiş ve sesin dengeli dağılması
için ön tablanın altına yedi adet kiriş eklemiştir. Ayrıca o zamana kadar çivilerle tutturulan eşiği
üst tablaya yapıştırıcı ile yapıştırarak telleri eşik üzerindeki köprüye bağlamıştır. Böylece modern
eşik ve köprü sistemi ortaya çıkmış ve sesin yüksekliğinin artması sağlanmıştır.
Bu gelişme ile gitar yeni bir çağa girmiş, virtüöz gitarist-besteciler ortaya çıkmıştır. Bunlar-
dan en önemlileri şunlardır:

Johann Kaspar Mertz (Yohan Kaspar Mertz) (1806 – 1856)
Küçük yaşlarda hem flüt hem de gitar çalmaya başlayan Macar beste-
ci, ilerleyen yıllarda gitar virtüözü kimliği ile tanınmış ve beğeni toplamıştır.
Yaşamına klasik gitarın önemli merkezlerinden olan Viyana’da devam etmiş,
besteciliğin yanı sıra gitar öğretmenliği de yapmıştır. 17. yüzyıl gitar müziğini
günümüz nota sistemine uyarlayan ilk bestecilerden biridir. “Theoretical and
Practical School” isimli bir klasik gitar metodu yazmıştır. (Görsel 6.19) Uygulama

Görsel 6.19
Napoleon Coste (Napoleon Kost) (1806 – 1883)

İlk gitar derslerini küçük yaşta annesinden alan Fransız besteci, genç yaşta
gitar öğretmeye ve konserler vermeye başlamıştır. Paris’e giderek Aguado, Sor,
Carulli ve Carcassi gibi ünlü gitaristlerle tanışmıştır. Armoni ve kontrpuan üzerin-
de çalışarak kendisini geliştirmiş, büyük ölçüde beceri ve virtüözlük gerektiren
eserler yayımlamıştır. (Görsel 6.20)

Görsel 6.20

Giulio Regondi (Culyo Regondi) (1822 – 1873)
Gitar çalmaya küçük yaşlarda babası ile başlayan İtalyan besteci, 7- 8 yaş-
larında Paris ve Londra’da konserler vererek dinleyenlerin büyük beğenisini
kazanmıştır. Sonraki yıllarda İngiltere’ye yerleşerek birçok şehirde konserler
vermiştir. Çalması oldukça ustalık gerektiren eserler bestelemiş, besteci kim-
liğinden çok, virtüöz kimliği ile ön plana çıkmıştır. (Görsel 6.21)

Görsel 6.21 Francisco Tarrega (Fransisko Tarrega)

(1852 – 1909)
Gitar çalmaya çok küçük yaşlarda başlayan İspanyol besteci, ilk
konserini 11 yaşında vermiştir. Madrid Konservatuvarında öğrencilik,
daha sonra da öğretmenlik yapmıştır. Birçok ülkede konserler vermiş
ve ünü tüm dünyaya yayılmıştır. Gitar çalma tekniği üzerine çalışmalar
yapmış, sağ ve sol elin kullanım tekniğine yönelik birçok yenilikler getir-
miştir. Gitardan daha kuvvetli ses elde edebilmek için apoyando çalma
tekniğini sistematik hale getirmiştir. Schubert, Bach, Beethoven ve Cho-
pin gibi bestecilerin bazı eserlerini gitara uyarlayarak gitar repertuvarı-
nı genişletmiştir. Tarrega’nın uyarlamaları basit bir aktarımın ötesinde,
gitarın tüm müzikal ve teknik olanaklarının kullanılmış olduğu yepyeni Görsel 6.22
birer esere dönüşmüştür. Gitar için yaptığı orijinal besteler armoni ve
çalma tekniği açısından oldukça karmaşık olduğu için “modern gitar çalma” tekniğinin öncüsü
olarak kabul edilir. Ayrıca yetiştirdiği öğrenciler ile 20. yüzyıl gitar müziğini temelden etkilemiş-
tir. Herhangi bir metot yazmayan Tarrega, öğrencilerinin eksik bulduğu yönlerini çalıştırmayı
amaçlayan etüt, egzersiz ve prelütler yazmıştır. (Görsel 6.22)

88