Page 85 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

6. KLASİK BATI MÜZİĞİNDE DÖNEMLER II

Hazırlık Çalışması
1. Romantik Dönem’e ait gitar eserlerini dinleyerek bunların sizde uyandırdığı duygu ve dü-
şünceleri ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. 20. ve 21. yüzyıl dönemine ait gitar eserlerini dinleyiniz, Romantik Dönem gitar müziği ile
karşılaştırarak aradaki benzerlik ve farkları ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla payla-
şınız.

6.1. Romantik Dönem Müziği

Romantizm, eski Fransızca “şiirsel deyiş”
anlamına gelen “romance” sözcüğünden tü-
remiştir. 18. yüzyılın sonlarında tüm sanat
dallarında duygu, coşku ve imgeye yoğun bir
şekilde yer verilmeye başlanmıştır. Sanatçı-
da yaratıcılığın, bireyselliğin, duygusallığın,
biçimsel özgürlüğün öne çıkmasına olanak
sağlayan bu akımın etkisi müzik alanında da
görülmüştür. Müzikologlar müzik tarihini dö-
nemlere ayırırken belli olayları, başlangıç ve
bitiş tarihleri olarak gösterirler. Müzikolog-
ların değişik görüşleri nedeniyle Romantik
Dönem’in ne zaman başlayıp ne zaman bit-
tiği üzerine farklı görüşler bulunmaktadır. Ro-
mantik Dönem’in tüm 19. yüzyılı kapsadığı
görüşü genel kabul görür ve bu anlayışa göre
Romantik Dönem üç evrede incelenebilir:
1. Erken romantizm (1800-1830)
2. Yüksek romantizm (1830-1850)
3. Geç romantizm (1850-1890) Görsel 6.1 Romantik Dönem’den bir tablo
Klasik Dönem’de başlamış olan aydınlanma çağı, Romantik Dönem’de hızlı bir şekilde de-
vam etmiştir. Fransız Devrimi, sanayileşme, kentleşme, burjuva sınıfının önem kazanması haya-
tın her alanını olduğu gibi sanatı da etkilemiştir. Sanatçı, tüm bu karmaşadan kaçarak doğaya
ve duygulara sığınma gereksinimi duymuştur. Duygularını en iyi şekilde ifade etmeye çalışan
besteci, bunu yapabilmek adına armoninin sınırlarını zorlamış, nüans terimlerini abartılı şekilde
kullanmış, eser içinde sıkça ton değişikliklerine, yedili ve dokuzlu akorlara başvurmuş ve kro-
matik geçişler kullanmıştır. Amatör müzisyenlerin çalamayacağı, virtüözlük gerektiren eserler
bestelenmiştir.
Dönemin müzikal gelişmeleri şu şekilde özetlenebilir:
• Bir öykü anlatır nitelikte bestelenen “programlı müzik” ortaya çıkmıştır.
• Klasik Dönem’in sade ve kuralcı armonisi yerini, duyguları en iyi şekilde anlatmayı hedefle-
yen daha özgür bir armoniye bırakmıştır.
• “Solo konçerto” gelişmiş, çalgının tüm hünerlerinin sergilendiği ve adeta orkestrayla yarışa-
rak zaferini ilan ettiği bir biçim hâline dönüşmüştür.
• Şarkı (Lied) formu gelişerek dönemin özelliklerine uygun birçok şarkı bestelenmiştir.
• Duyguları daha özgür biçimde ifade ettiği düşünüldüğü için çalgı müziği, vokal müziğin
önüne geçmiştir.
• Ulusal müzik bilinci gelişerek ulusal müzik akımları oluşmuştur.
• Opera büyük gelişme göstermiştir.

84