Page 54 - ÇALGI EĞİTİMİ KANUN 12
P. 54

NİHAVEND MAKAMI MANDAL RAKAMLARI


                             Nihavent Makamı Dizisinin Kanun Üzerindeki Mandal Uygulaması

                      0    0     5    0     0    5     0     0    0     5    0     0     5    0     0
                                                             w
                                                                  w
                                                       w
                  & w      w     w 3  w     w    w 3                    w b  w     w     w b  w     w

                  Makamın Özellikleri: Nihavent makamı geniş yapılı bir makam olduğundan hem pes hem de tiz taraftan
               genişleme yapar. Dizi; pesten hicaz dörtlüsü, tiz taraftan ise buselik beşlisi olarak genişler. Makam seyrinde
               acemaşiran-kürdi atlayışı karakteristiktir.
                  Dizinin Seyri: Dizinin güçlüsünden veya civarından seyre başlanır. Rast perdesindeki buselik beşlisi sesle-
               rinde dolaşıldıktan sonra makamın güçlü sesi olan neva perdesinde asma kalış yapılır. Neva perdesindeki hicaz
               dörtlüsüyle nevada hicaz, çargâhta nikriz asma kalışları yapılır. Tiz bölgedeki genişleme, gerdaniye perdesindeki
               buselik beşlisiyle oluşur. Böylece neva perdesi üzerinde hicaz hümayun dizisi meydana gelmiş olur.

                 1. ETKİNLİK
                        NEVA ÜZERİNDE HİCAZ HUMAYUN MANDAL
                    Verilen açıklamalar doğrultusunda dizileri çalgınızla seslendiriniz.

                               Neva Perdesinde Hicaz Hümayun Dizisi ve Mandal Uygulaması

                             0         4         4         0         0         5       0        0
                                                                                                w
                             w         Ï 4       Ï 8       ú         Ï        Ï 3      Ï
                  &



                    Dizinin inişinde; eviç perdesi acem perdesine, hisar perdesi de nim hisara dönüşerek neva perdesinde
                                 NEVA ÜZERİNDE KÜRDİ MANDAL
                 kürdi dörtlüsüyle asma kalış yapılır. Böylece neva perdesi üzerinde kürdi dizisi oluşmuş olur.
                                   Neva Perdesinde Kürdi Dizisi ve Mandal Uygulaması

                             0         5         0         0         0         5       0        0
                                                                                                w
                             w         Ï 3       Ï         ú         Ï        Ï 3      Ï
                  &


                    Kürdi dörtlüsüne nim şehnaz perdesi eklenerek nim hisar perdesi üzerinde çargâh, çargâh perdesinde
                 buselik çeşnileriyle asma kalışlar yapılır.
                    Dizinin inişinde nevada kürdi dörtlüsü yardımıyla çeşitli asma kalışlar yapılır. Bunlar; neva perdesinde
                               RAST'TA BUSELİK MAKAMI MANDAL
                 kürdi, çargâh perdesinde buselik, kürdi perdesinde çargâh, dügâh perdesinde kürdi, rast perdesinde bu-
                 selik, acemaşiran perdesinde ise çargahlı olarak gösterilir.
                                   Rast Perdesinde Buselik Dizisi ve Mandal Uygulaması

                            0          0         5         0        0         5        0        w
                                                                                                0

                  &         w          Ï         Ï 3       Ï        ú         Ï 3      Ï

                       YEGAH ÜZERİNDE HİCAZ HUMAYUN MANDAL
                    Dizinin pes tarafa genişlemesi sebebiyle yegâh perdesindeki hicaz dörtlüsüyle asma kalış yapılır.  Sonra
                 rast perdesinde tam karar verilir.
                               Yegâh Perdesinde Hicaz Hümayun Dizisi ve Mandal Uygulaması

                             0         4          4        0         0         5       0        0

                  &                               Ï 8      ú         Ï         Ï 3     Ï        w
                             w         Ï 4



                                                                                                             53
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59