Page 29 - ÇALGI EĞİTİMİ - KEMANE 12

KEMANE ÇALMA TEKNİKLERİ ÜNİTE 1

OKUMA PARÇASI

ANTİK DÖNEMDE MÜZİK VE AHLAK

Ahlak ve müzik, tarih boyunca insanlığın ortak bilinci tarafından geliştirilen iki farklı alandır. Bununla birlikte Antik
Yunan’da bu iki kavram birleştirilmiş, bir teoriye dönüştürülmüş ve bu teori felsefi bir öğreti olarak kabul görmüş-
tür. Bu teorinin adı “ethos”tur. Antik Yunan filozofları, ethos teorisi çerçevesinde armoni, ritim, makam, çalgı gibi
müzik kategorilerini detaylı bir şekilde incelemişlerdir. Bu müzik araçlarının, insan ahlakına yapabileceği etkiye
yönelik değerlendirmelerin sonucunda onların kullanımıyla ilgili önemli neticelere ulaşmışlardır.

Ethos teorisinin önemli kısımlarından biri olan müzik eğitimi, müziği, insanın ahlaki terbiyesinin en önemli aracı
şeklinde değerlendirmektedir. Bu teorinin temellerini atan Pisagor, tarihte ilk defa müzik pratiğini eğitim ilke-
lerinden biri olarak uygulamıştır. Söz konusu çalışmaların kaynağında Pisagor’un kendi deneysel uygulamaları
vardır. Pisagor’un ses aralıkları ile ilgili fizik deneyleri ünlüdür ancak onun müzik ve etik konusundaki faaliyetleri
neredeyse hiç bilinmemektedir. Pisagor farklı makamların ve ritimlerin etik etkilerini gözlemleriyle açıklamıştır.
Düşünürün, bu bilgileri kendi okulunda kullandığı bilinmektedir. Böylece felsefe tarihinde ilk kez hem müziğin
etik özelliklerinin belirtilmesi hem de bu özelliklerin eğitimde belli bir hedefe yönelik olarak uygulanması müm-
kün hâle gelmiştir. Pisagor, müziği, ahlak eğitiminin esas ve en güçlü araçlarından biri olarak tanımış, temellerini
sağlam biçimde kurgulamış ve ilkelerini gözleme dayalı biçimde belirlemiştir.

Aristoteles ise hocası Eflatun’un ilkelerini izleyerek müziği zorunlu derslerden biri yapmayı teklif etmiştir. “Müzik,
insan ruhunun ahlaki tarafına etki edebilmekte. Bunu yapabildiğine göre gençliğin eğitim sistemine dâhil edilme-
lidir.” diyerek bu teklifinin gerekçesini açıklamıştır.

Felsefe, bu müzik eğitiminin önemini anlayarak konuyla ilgili tüm soruları ayrıntılı şekilde incelemeyi amaçlamış-
tır. Filozoflara göre ethos teorisinin esasları, insanın ahlaki eğitiminin temelini oluşturmalıdır. Ahlaklı insan yetiş-
tirmek eğitimin temel hedefi hâline getirilmelidir. Çünkü ahlaklı bir insan, ideal devleti ve toplumu oluşturmak
için en önemli koşullardan biridir.

(Kitap yazarları tarafından düzenlenmiştir.)

27 U
U