Page 30 - ÇALGI EĞİTİMİ KONTRBAS 12

3. ETKİNLİK

• 28. sayfadaki şemayı dikkatle inceleyiniz. Açıklamaları okuyunuz.

üst eşik

• • Orta noktayla alt eşik ve orta noktayla üst eşik arasında ka-
lan tel uzunluğunun orta noktalarında, telin asıl sesinin iki
oktav üst armonikleri yer alır.

orta nokta • Kontrbasın üst eşiğiyle alt eşiğinin arasında kalan tel uzunlu-
ğunun tam ortasındaki noktada, o telin asıl sesinin bir oktav
üst armoniği yer alır. Bunlar pus pozisyonuna geçişte kulla-
nılan sol, re, la ve mi sesleridir.

• Teldeki bir oktav üst armonikle iki oktav üst armoniklerin
tam orta noktalarında beşli sesler yer alır.

alt eşik(köprü)
Görsel 2. 1. Flajole şeması
Flajole sesler, ancak yay köprüye yakın tutularak çalındığında net olarak elde edilebilirler.
En sık kullanılan flajole sesler, tele basıldığında da aynı sesin duyulduğu yerdekilerdir. Örneğin
pus konumuna geçişte kullanılan sol, re ve la tellerinin asıl seslerinin bir oktav yukarısındaki (orta
noktadaki) flajole sesler çok sık kullanılmaktadır (Görsel 2.1.).
Telin orta noktasıyla üst eşik arasında kalan telde oluşan flajole seslerle, orta noktayla alt
eşik arasında kalan telde oluşan flajole sesler aynıdır. Bu sesler orta noktaya eşit uzaklıktadır ve
dolayısıyla simetriktir. Orta noktanın aşağısındaki flajole sesler, yukarıda yer alan flajole seslere
göre daha kolay elde edildikleri ve daha güçlü ve parlak sesler oldukları için daha sık kullanılırlar.

4. ETKİNLİK

• Aşağıda sırasıyla sol, re ve la tellerinde elde edilen flajole notalar yer almaktadır. Notaları çalmadan
önce üst dizekte net olarak görünen simetriyi inceleyiniz.
• Flajole sesleri çalarken net ses elde edebilmek için her bir seste telin üstünde yalnızca bir parma-
ğınızı bulundurmaya, sol elinizi sabit ve sağlam tutmaya özen gösteriniz. Yayınızı daima köprüye
yakın tutarak tel üstünde fazla baskı uygulamadan çekip itiniz.

sol teli
flajole
çalındığında
seslerin
duyuluşu

tele
basıldığında
seslerin
duyuluşu

28