Page 12 - ÇALGI EĞİTİMİ | NEY 12

HİCAZ HÜMAYUN MAKAMINDA MELODİK ETÜT
ETKİNLİK
• Aşağıdaki hicaz hümayun makamında melodik etüdü, çalgınızla metronom kullanarak çalışınız.
• Etüdü çalışırken donanımına, solunak işaretine ve 11. ölçü içindeki değiştirme işaretine uyunuz.
• Önce olabildiğince yavaş, sonra belirtilen hızda çalışınız.
• Üzerinde “K” harf olan notaları kapalı parmak pozisyonuyla seslendiriniz.
Türk Aksağı
=120 Alper DEMİR
Ï Ï Ï 3 Ï Ï Ï Ï Ï
K
& 4 8 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï

Konuya ilişkin uygulama yönergelerinin olduğu bölümdür. 4
.
& 4 8 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï K

K
8 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï . Ï K , Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï3 Ï K
& 4 8 Ï
12 Ï K Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï K
K
3
K
& 4 8 Ï Ï Ï Ï ÏÏ Ï Ï
3
Konuya ilişkin uyarıların yapıldığı bölümdür. 16 & 4 8 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï ú
UYARI
• Ünitede yer alan örnek eserlerden peşrev ve saz semailerinin yalnızca 1. hane ve teslimlerine yer veril-
miş, bu formdaki eserler kısaltılmıştır.
• Hicaz hümayun makamında melodik etüdü yeterince çalıştıysanız ve istenildiği gibi çalabiliyorsanız
hicaz hümayun makamında örnek eserlere geçebilirsiniz.
18
1. NEYDE MAKAM, USUL VE ESER UYGULAMALARI
Üniteye ilişkin hazırlık çalışmalarının yer aldığı bölümdür.
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Farklı makamlarda yapılmış icralar hakkındaki düşüncelerinizi (duyumlarındaki benzerlik ve farklar,
sizde yarattığı duygu vb.) arkadaşlarınızla paylaşınız.
1.1. HİCAZ HÜMAYUN MAKAMINDA UYGULAMALAR
“Tari in dilinden düşmez destan ne irler azidir da lar ka raman
er taşı ak t olan vatan an verme sırrına erenlerindir.”
Or an aik KYAY
Üniteye ait konu başlıklarının bulunduğu bölümdür.
HİCAZ HÜMAYUN MAKAMI
Ta lo . i az üma n Makamı zellikleri
Adı Hicaz hümayun
Durağı Dügâh perdesi
Güçlüsü Neva perdesi
Seyri
Makamın Yedeni Çıkıcı-inici veya çıkıcı
Rast perdesi
Donanımı Si bakiye bemolü, do bakiye diyezi
Sınıfı Basit makam
Makamlarla ilgili bilgi verilen bölümdür.
Dizisi Yerinde hicaz dörtlüsü + Nevada buselik beşlisi
Yerinde hicaz dörtlüsü Nevada buselik beşlisi
& Ï ( ) Ï 4 Ï 8 ú Ï Ï Ï
S A 12 S T B T T
Yerinde Hicaz Hümayun Makamı Dizisi
BİLGİ NOTU
Hicaz; hem bir makamın ismi hem de hicaz hümayun, hicaz, uzzal ve zirgüleli hicaz makamla-
rından oluşan makam ailesine verilen isimdir. Bu dört makam, birbirlerinden çok küçük farklarla ayrılır ve Bütünleyici ek bilgilerin verildiği bölümdür.
seyirleri sırasında sıklıkla birbirlerine geçki yapar. Bu sebeple bu dört makam “hicaz ailesi” adıyla anılır.
HÜSEYNİ İLAHİ
BAHR-İ UMMAN
14 Ağır düyek Beste: Ali Ufki Bey
=78
8 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï . ú
& 5 Ï Ï Ï

3 8 ú
& 5 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï

5
8 Ï Ï Ï6 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï6 Ï Ï
& 5 . .
7 8 ú
& 5 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï . .
SON
HÜSEYNİ SAZ SEMAİSİ
Aksak Semai
=112 Beste: Lavtacı Andon
1. HANE

8 Ï Ï . Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
& 5 Ï

& 5 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï6 Ï Ï Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
8

TESLİM

.
Ï
8 Ï Ï Ïn Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï8 Ï n Ï . Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
& 5 Ï
8
Konuya ilişkin ilginç bilgilerin verildiği bölümdür. BİLİYOR MUYDUNUZ ? Ï Ï Ï Ï Ï Ï 1 Ï Ï . Ï ÏÏ Ï Ï ÏÏ Ï Ï Ï Ï Ï 2 Ï Ï . Ï ÏÏ Ï Ï Ï Ï

& 5 Ï Ï ÏÏ
Ï
. .

Türk-İslam bilgini Farabi, Kitab’ül-Musiki adlı eserinde Türk müziği makamlarının insana etkilerini
şu şekilde sıralamıştır: SON
1. Rast makamı: İnsana sefa (neşe-huzur) verir.
2. Neva makamı: İnsana ferahlık verir.
3. Uşşak makamı: İnsana gülme hissi verir.
4. Saba makamı: İnsana cesaret, kuvvet verir.
5. Buselik makamı: İnsana kuvvet verir.
6. Hüseyni makamı: İnsana rahatlık verir.
7. Hicaz makamı: İnsana alçak gönüllülük verir.
8. Zirgüle makamı: İnsana uyku verir.
9. Isfahan makamı: İnsana hareket kabiliyeti, güven hissi verir.
Yrd. Doç. Dr. Pınar SOMAKCI’nın “Türklerde Müzikle Tedavi” adlı çalışmasından alınmıştır.
123
10