Page 17 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 12
P. 17
1. ÜNİTE NEYDE MAKAM UYGULAMALARI III
Nevâda bûselik beşlisi Muhayyer kürdî dörtlüsü
Nevâda Bûselik Dizisi
Güçlüsü Nevâ perdesidir.
Yedeni La için bakiye diyezli (kürdî) perdesidir.
Si için koma bemolü (segâh), mi için koma bemolü (dik hisar), fa için bakiye diyezi (eviç)
Donanımı
yazılır.
Genişlemesi Birleşik makam olduğu için birçok dizi ve çeşnilerden meydana gelir.
Asma Karar Nevâ perdesi hem güçlü olarak hem de asma kalış olarak önem taşır. Üzerinde buselik ve
Perdeleri uşşaklı asma kalışlar yapılır. Dik hisarda segâh ve ferahnaklı, çargâhta rastlı kalış yapılır.
Daha fazla etkinliğe karekodu okutarak ulaşabilirsiniz.
OKUYALIM ÖĞRENELİM
MEVLEVÎ ÂYİNİ:
Mevlevilerin, semâ denilen dinî törenleri sırasında okudukları büyük bestelere ‘’Mevlevî Âyini’’ denir. Âyin, Türk
musikisinin en büyük formudur.
Mevlevî âyini her bölüme selâm adı verilen dört bölümden oluşur. Âyinlerin güftesi Farsça’dır.
Âyin icra edilirken semâzenler belli bir disipline göre semâ ederler. Mevlevî mukabelesinin en başında güftesi Mev-
lânâ’ya ait olan ve Buhûrîzâde Mustafa Itrî tarafından rast makamında bestelenen Na’t-ı Mevlânâ okunur. Neyzen-
başı âyinin makamında baş taksim yapar. Sonrasında âyinin makamında bir peşrev çalınır ve âyin icrasına başlanır.
Sırasıyla birinci selâm, ikinci selâm, üçüncü selâm ve dördüncü selâmdan sonra son peşrev ve son yürük semâi icra
edilir. Bir saz tarafından son taksim yapılır. Kur’ân-ı Kerîm okunur. Semâzenbaşı Mevlevî Gülbankını okur ve âyin
sona erer.
15

