Page 132 - THM TEORİ VE UYGULAMASI (ORTAK-TSM) 12

4.5. NIHAVENT MAKAMI

Nihavent makamı, rast perdesinde buselik beşlisine neva perdesinde kürdi ve hicaz dörtlüsünün eklen-
mesiyle oluşan bir şed (göçürülmüş) makamdır. Buselik makamının rast perdesine aktarılmış hâlidir.
Durak: Rast perdesidir.
Seyri: İnici - çıkıcıdır.
Dizi: Rast perdesinde buselik 5’lisi + neva perdesinde kürdi ve hicaz 4’lüsü.

Tsm perde sistemine göre nihavent makamı dizisi
Kürdi dörtlüsü

& œ 8 ( ) ˙ œ œ 3 œ ˙ œ 3 œ ˙

Buselik beşlisi

Hicaz dörtlüsü Bûselik Beşlisi

& œ 8 ( ) ˙ œ œ 3 œ ˙ œ 4 œ 8 ˙

Buselik beşlisi
Thm perde sistemine göre nihavent makamı dizisi
Bûselik Beşlisi

& ( œ 8 ) ˙ œ œ 3 œ ˙ œ 3 œ ˙

Güçlü: Neva perdesidir.
Yeden: Irak perdesidir.
Donanım: Si ( ) bemol ve mi ( ) nim hisar perdesidir.
Seslerin Türk müziğindeki adları: Rast, dügâh, kürdi, çargâh, neva, nim hisar – hisar, acem – eviç ve
gerdaniye.
Genişleme: Üç şekilde genişleme yapılır.
1. Rast perdesindeki buselik beşlisi simetrik olarak gerdaniye perdesine aktarılır. Böylece makamın dizi-
sinde bulunan neva perdesindeki kürdi dörtlüsüne gerdaniye perdesinde buselik beşlisinin eklenmesiyle
neva perdesinde kürdi makamı dizisi elde edilir.
2. Makamın dizisinde bulunan neva perdesindeki hicaz dörtlüsüne gerdaniye perdesinde buselik beşlisinin
eklenmesiyle neva perdesinde hicaz hümayun makamı dizisi elde edilir.
3. Yegâh perdesinde hicaz dörtlüsü kullanılır.
Kürdi dörtlüsü œ 3 œ ˙

& ( ) ˙ œ œ 3 œ ˙ œ 3 œ n ˙ œ
œ 8

Buselik beşlisi Buselik beşlisi

130