Page 50 - THM TEORİ VE UYGULAMASI (ORTAK-TSM) 12

Bilgi Notu

Mahlas: Saz şairlerinin, âşıkların şiirin son dörtlüğünde kendi adını ya da lakabını kullanmasına
“mahlas” ya da “tapşırma” denir.

Savtlarda ise Celvetiliğin kurucusu olan Aziz Mahmud Hüdayi’nin adı ve ilkeleri, bunun yanında Bayra-
milik tarikatının kurucusu olan Hacı Bayram Veli’nin adı, yaşamı, ilkeleri vb. konular işlenir. Savtlarda en çok
Gülşenizade Ahmed Hayali’ye ait “Durman yanalım âteş-i aşka” dizesiyle başlayan güfte kullanılır.
Gülbanglar şiir gibi ve uyaklı dualardır. Sözleri ve cümleleri kesinleşmiş kalıplar biçimindedir. Bazı gül-
bangların sözleri deyişlerden uyarlanmıştır.

Körlenme Ey Insanoğlu (Ilahi) Ben Bir Yakup Idim Kendi Hâlimde (Ilahi)

Körlenme ey insanoğlu Ben bir Yakup idim kendi hâlimde
Ölmemeye çare mi var Mevla’mın kelamı vardır dilimde
Her açan insan bir güldür Yusuf’u kaybettim Kenan elinde
Solmamaya çare mi var
Ağlar Yakup ağlar Yusuf’um deyu
Hani ecdat hani ata Gitti de gelmedi vah yavrum deyu
Hakk’a karşı etme hata
Tabut derler ağaç ata Bir bezirgan geldi üç aylık yoldan
Binmemeye çare mi var Yusuf’u çıkardı kırk arşın kuy’dan
Keremkârı kıldı Mısır’a sultan
Lütfi hey der ölüm kader
Gelmiş ecel beni bekler Ağlar Yakup ağlar Yusuf’um deyu
Buraya gelenler gider Gitti de gelmedi vah yavrum deyu
Gitmemeye çare mi var
Cem olup geldiler Kenan’ın kurdu
(Halit KÖK / Erzurum) Biz yemedik diye içtiler andı
Yakub’un feryadı arşa dayandı

Ağlar Yakup ağlar Yusuf’um deyu
Gitti de gelmedi vah yavrum deyu

(Ahmet UZUNGÖL / Şanlurfa)

Gülbang (Dua)
Bismişah, Allah Allah!
Geldiğiniz yoldan, durduğunuz dardan,
Çağırdığınız Pir’den şefaat göresiniz.
Darlarınız divanlarınız kabul ola.
Muradlarınız hasıl ola, dergâhı izzetine yazılmış ola.
Darına durduk ya Allah, ya Allah, ya Allah
Divanına durduk ya Muhammed, ya Muhammed, ya Muhammed
Keremine sığındık ya Ali, ya Ali, ya Ali
İnayet eyleyin ya On İki İmamlar
Yol gösterin ya On Dört Masum-u Paklar
Yardım edin ya On Yedi Kemer-bestler
Ceminize alın ya Kırklar.
Bağışlanmak senin yüzün suyu hürmetine olsun
Ya Pirim Hünkar Hacı Bektaşı Veli.
Ya Rabbi Hallacı Mansur’un, Seyyid Nesimi’nin, Fazlı’nın ve
Fatıma anamızın darını didarını kabul eylediğin gibi,
Bizlerin de darını divanını kabul eyle.
Gerçeğe hü.

48