Page 138 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 9

6. ÜNİTE

6.4. Rast Makamı

6.4.1. Rast Makamının Genel Özellikleri

Farsçada “doğru, düzgün, gerçek” anlamına gelen rast, Türk müziği ses sistemindeki ana seslerden biridir. Rast ma-
kamı, geleneksel Türk müziğinin yaygın olarak kullanılan en eski makamlarının başında gelir. Bu makam; ağır başlı,
ihtişamlı, dinî duyguları ön plana çıkaran yapısı nedeniyle pes seslerden genişleyen bir niteliğe sahiptir. Ses değiştirici
olarak “bir koma si bemol” ve “dört koma fa diyez (bakiye)” alır. Batı müziği ses sistemi olan tampere sistemde fa diyez
normal basılırken bir koma si bemol notası donanımda gösterilmez ve “si natürel” olarak seslendirilir (Tablo 6.10).

Tablo 6.10: Rast Makamının Özellikleri
RAST MAKAMININ ÖZELLİKLERİ

NİTELİK Basit makamdır.
DURAK Rast (sol) perdesidir.

SEYİR Çıkıcıdır.

Yerinde (sol) rast beşlisine neva (re) perdesi üzerinde rast dörtlüsünün eklenmesiyle
DİZİ
oluşur.
Neva (re) perdesidir.
GÜÇLÜ 6.4.1. GELENEKSEL TÜRK MÜZİĞİNDE RAST DİZİSİ SYF 136
DONANIM Bir komalık si bemol ve dört komalık (bakiye) fa diyez alır.
6.4.1. GELENEKSEL TÜRK MÜZİĞİNDE RAST DİZİSİ SYF 136
YEDEN Portedeki birinci aralık ırak (fa diyez) perdesidir.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Geleneksel Türk Müziğinde Rast Dizisi

XXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Yerinde Rast 5'lisi Nevada Rast 4'lüsü
2
d
( ) Yerinde Rast 5'lisi Nevada Rast 4'lüsü
2 T K S T T K S
( ) d
T
T TAMPERE SİSTEMDE RAST DİZİSİ K S
T
S
K
3
Tampere Sistemde Rast Dizisi
TAMPERE SİSTEMDE RAST DİZİSİ
3

7. ETKİNLİK

Yukarıda sol anahtarında verilen rast tampere dizisinin notalarını aşağıda fa anahtarıyla verilen boş dizek üzerine
aktarınız.

136 ÇELLO ÇALMADA TÜRK MÜZİĞİ MAKAMLARI I

1
Made with Crescendo © NCH Software Free Version. Nonprofessional Use Only.

1
Made with Crescendo © NCH Software Free Version. Nonprofessional Use Only.

1