Page 31 - Gitar9_2021_kitap.indb
P. 31
zın uzama yönünün aksi yönünde törpüleme yaparsanız tırnağınızı çatlata- Görsel 1.44:Tırnak Törpüsü
rak zarar verebilirsiniz. Bu nedenle kendi tırnak tipinizi bilmeniz ve ona göre
dikkatli bir törpüleme yapmanız oldukça önemlidir. Tırnağınıza şekil verirken
çok keskin kenarlar oluşturmamaya özen gösteriniz. Aksi hâlde çalacağınız
tel, bu kenarlara takılabilir ve rahat bir seslendirme yapamazsınız.
2. Tırnağınızın etrafında biriken küçük kalıntıları temizleyiniz: Tırnaklar yapısı ge-
reği törpülendikçe lif gibi dağılır. Bu yüzden tırnağın ucunda, altında, sağın-
da ve solunda küçük çapaklar oluşur. Bunu temizlemenin yolu, su zımparası
(Görsel 1.45) adı verilen zımpara ile temizlemektir. Yapı malzemeleri bulunan
mağazalarda ya da nalburlarda rahatlıkla bulabileceğiniz su zımparalarının
çeşitli kalınlıkları vardır. Gitaristler için en uygunu, 1200-2000 numaralı su zım-
paralarıdır.
3. Tırnağınızın yüzeyini kayganlaştırınız: Bu işlem bir tür doğal cilalama işlemidir. Görsel 1.45: Su Zımparası
Su zımparası ile temizlenen çapaklardan sonra bile tırnak ucunuzda hâlâ göz-
le görünmeyen pürüzler bulunmaktadır. Sıra bu mikro pürüzlerin giderilme-
sindedir. Daha önceleri gitaristler, bu işlem için birçok yöntem kullanmışlardır.
Bunlardan en bilinenleri, tırnağı kadife benzeri kumaşlara veya deri, nubuk,
kauçuk türü yumuşak maddelere sürerek parlatmaktı. Ancak günümüzde
kozmetik mağazalarında ve eczanelerde rahatlıkla bulunabilen dört yüzeyli
doğal tırnak parlatıcıları (Görsel 1.46) bu işi başarı ile görmektedir.
Tüm bu işlemlerden sonra tırnaklarınız gitar çalmaya hazır demektir. Tırnakla-
rın uzunlukları, dengeli bir çalış elde etmek için birbirleriyle orantılı boylarda
olmalıdır; başparmak “p” hariç biri uzun, diğeri kısa olmamalıdır. Başparmağın
konumu gereği tırnağın boyu farklı uzunluklarda olabilir. Tırnağın, yapısı gereği
boyu sürekli değiştiğinden 3-4 günde bir bakımının yapılması gerekmektedir. Görsel 1.46: Doğal Tırnak
Tırnaklarınızı her zaman düzgün, bakımlı ve temiz tutmaya özen gösteriniz. Cilası
Gitar çalmak için tırnak kullanmak zorunlu mudur ya da tırnaksız gitar çal-
mak mümkün müdür?
Gitarın tırnakla mı, tırnaksız mı çalınması gerektiği konusu, günümüzde yeni
başlamış bir tartışma değildir. Gitarın tarihsel evrimi sırasında, gitarın ataları sa-
yılan lut ve vihuela gibi bazı telli çalgıların nasıl çalınması gerektiği konusunda
da aynı tartışmalar yaşanmıştır. Miguel de Fuenllana’nın 1554’te yayımladığı ve
bir vihuela metodu olan Orphenica Lyra adlı kitabının, tırnakla ya da tırnaksız
çalma sorununa değinen ilk yazılı kaynak olma özelliği düşünülürse yaklaşık
beş yüz yıllık bir tartışmanın günümüze, gitar çalma tekniğine kadar yansıdığı
görülebilir. İşin özünde tırnakla ya da tırnaksız çalma konusu bir tercihtir. Buna
gitaristlerin kendileri karar verir. Her iki tercihi yapanlar arasında da gitar çal-
mada virtüoz derecesinde başarılı olup insanların beğenisini kazanan önemli
usta gitaristler vardır. Tırnakla çalan gitaristlere göre tırnak, gitardan yüksek Görsel 1.47: Gitaristlerin
volüm, güçlü ve farklı tonlar elde etmeye yarar. Ayrıca hızlı pasajları az enerjiyle Kullandıkları Sağ El Tekniğine
ve temiz bir şekilde, daha güvenli çalabilmeyi sağlar (Görsel 1.47). Buna karşın Göre Geliştirdikleri Bazı
parmak ucuyla -tırnaksız- çalan gitaristler, tırnağın günaşırı değişen boyundan, Tırnak Şekilleri
her parmakta aynı şekil ve uzunluğun sağlanamayacağından ötürü tını fark-
lılıkları oluşabileceğini savunmaktadırlar. Bunun yanında, tırnakla çalınan bir
sesin, tırnak gibi sert bir maddeden dolayı tınlayan doğuşkanlarının ana sesten
daha baskın olduğunu, bu yüzden volümün yüksek çıktığını belirtmektedirler.
Parmak ucu gibi yumuşak bir dokunun teli çektiğinde ise ana sesin doğuşkan-
lardan daha baskın çıktığını, bu yüzden de volüm gücünün daha az olduğunu
kabul etmekte, ancak ana sesin daha iyi tınladığını söylemektedirler. Fakat on-
lara göre, günlük çalışmaları disiplinli bir şekilde yerine getiren gitaristler volüm
dengesini tırnakla çalanlar kadar geliştirebilmektedirler.
Daha önce de belirtildiği gibi gitar eğitimine tırnaksız başlamanız, eğitim süre-
cinizde bu konuya öğretmeniniz ile birlikte karar vermeniz önerilmektedir. Mü-
zikalite, müzikal dinamikler, anlatım, ifade gibi konuların işleneceği 10. Sınıf bu
kararı vermek için uygun görünmektedir.
29