Page 58 - TÜRK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 9

5. USUL 5. USUL

Hazırlık Çalışması

Tempo ve usul kavramları arasındaki farklar nelerdir? Tartışınız.

5.1. Usul Tanımı

Vuruş süreleri birbirine eşit olan veya olmayan, kuvvetli, yarı kuvvetli ve zayıf zamanlardan mey-
dana gelen ritim kalıplarına usul denilmektedir. Portenin başında donanımdan hemen sonra üst üste
yazılmış olan rakamlar usul rakamlarıdır. Usulde üstteki rakam; usulün kaç zamanlı olduğunu, alttaki
rakam ise birimi yani usulün hızını gösterir. Türk müziğinde buna mertebe denilmektedir. 16’lık,
8’lik,4’lük ve 2’lik mertebeler eserin hızını belirlemektedir. Aynı rakamlarla ifade edilen farklı usul
kalıpları bulunduğu için usul isimleri notanın sol üst köşesinde belirtilir.

Usullerin her vuruşuna darp ismi verilir. Kuvvetli ve zayıf vuruşlar düm, tek, te-ke, tek-ka, ta-hek gibi
hecelerle ifade edilir.

5.2. Usul Vurulması

Türk musikisinde usuller sağ ve sol ellerin sağ ve sol dizlere vurulması ile uygulanır. Usul vurulması,
meşk eğitiminin vazgeçilmez bir yöntemi olarak kullanılmıştır.

5.3. İki Zamanlıdan On Zamanlıya Kadar Olan Usuller

Nim sofyan: İki zamanlı basit usuldür.

Sağ el

Sol el

Semai: Üç zamanlı basit usuldür.

Sağ el

Sol el

Sofyan: Dört zamanlı usuldür. İki nim sofyan usulünün birleşmesiyle oluşur.

Sağ el

Sol el

Bu karekodla veya bağlantı ile konunun dijital içeriğine ulaşılabilir.
https://meslekmateryal.eba.gov.tr/cdn/gsl/muzik/TURK_MUZIGI_TEORI_VE_UYGULAMASI_9/9_TMTU_9_2023_KONU5.html

56 USUL