Page 62 - ÇALGI EĞİTİMİ UT 9
P. 62
2. ÜNİTE
2.2.8. II. Pozisyonda Bûselik Makamını Oluşturan Sesleri Gösterme
Bûselik Makamının Özellikleri
Durağı Dügâh perdesidir.
Seyri Çıkıcıdır. Bazen çıkıcı-inici olarak da kullanılmıştır.
Güçlüsü Hüseynî perdesidir.
Yedeni Nim zirgüle perdesidir.
Donanımı Donanım işaret almaz. Hüseynîde hicaz olan dizi ve diğer değişiklikler eser içinde gösterilir.
Yerinde bir bûselik beşlisine hüseynî perdesi üzerinde kürdî veya hicaz dörtlüsünün eklenme-
Dizisi
siyle meydana gelir.
Asma Bûselik makamı dizisi Batı müziğinin la minörü ile aynıdır. Yani Batı müziği bakımından la
Karar minördür. Hüseynî üzerinde kürdî bulunan dizi eski minör, hicaz bulunan dizi ise armonik
Perdeleri minördür. Melodik minör tarzı bizde kullanılmamıştır.
Her iki dizi için durak üstünde bulunan bûselik beşlisi simetrik olarak tiz durağın üst tarafına
Genişlemesi göçürülür. Bu aynı zamanda hüseynîde kürdî varsa kürdî dizisi olarak, hüseynîde hicaz varsa
hümayun dizisi olarak uzatılması gibi aynı neticeyi verir. Demek ki, simetrik genişleme yaptığımız
zaman bu her iki dizi için aynı zamanda yeni dizi oluşturmak da oluyor.
Genellikle güçlü civarından seyre başlanır. Yerinde bûselik beşlisinin seslerinde dolanarak
güçlüsü hüseynî perdesinde kısa süreli durulur. Güçlü sesi üzerinde bulunan kürdî veya hicaz
Dizinin Seyri dörtlüsünün seslerinde dolaşılır. Tekrar hüseynî perdesinde asma kalış yapılır. Çargâh perdesi
üzerinde nikrizli kalış da yapılabilir. Tekrar bûselik beşlisinin seslerine dönülür ve yedeni olan
nim zirgüle perdesi de belirtilerek dügâh perdesinde karar verilir.
Karekodu okutarak
bûselik makamına ait
etkinliğine ulaşınız.
Bûselik Beşlisi Kürdî Dörtlüsü
60 61