Page 72 - Konu Özetleri AYT Coğrafya
P. 72
C
COĞRAFYAOĞRAFYA
KONU TÜRKİYE’NİN İŞLEVSEL BÖLGELERİ
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
İŞLEVSEL BÖLGELER VE ÖZELLİKLERİ
• Coğrafya ve diğer planlama disiplinleri, çeşitli analiz-
ler yaparak mekânı ve mekânsal ilişkileri tanımaya
çalışır.
• Bu nedenle bilim insanları, dünyayı daha iyi tanımak
ve tanıtmak için yeryüzünün benzerlik gösteren alan-
larını tespit ederek bölge kavramını oluşturmuştur.
• Oluşturulan bölgeler de şekilsel ve işlevsel (fonksiyo-
nel) bölgeler şeklinde sınıflandırılmıştır.
• Şekilsel bölgeler mekândaki tek bir unsurun türdeş-
liğine göre oluşturulurken işlevsel bölgeler mekânsal
yapıyı ve mekân üzerinde yürütülen ekonomik ve kül- DSİ Genel Müdürlüğü Hizmet Bölgeleri Haritası
türel faaliyetleri daha iyi organize edebilmek amacıyla
oluşturulur.
• İşlevsel bölgeleri diğerlerinden ayıran en önemli fark, sınırlarının amaca göre belirlenebilmesi ve bir yönetim merkezi-
nin bulunmasıdır.
• Genellikle tek merkezi olan işlevsel bölgelerde yönetim, planlama, eğitim, sağlık, barınma, ulaşım, ticaret, istatistik vb.
faaliyetler bu merkez etrafında organize edilir.
• Bölge merkezi, hizmet koluna bağlı yürütülen faaliyetlerin kontrol edildiği ve düzenlendiği bir odak konumundadır.
• İşlevsel bölgeler, ekonomik ve kültürel açıdan diğer bölgelerle etkileşim gösteren dinamik bir yapıya sahiptir.
• Bu bölgelerin belirlenmesinde asıl amaç daha iyi hizmet sunmaktır.
• Bu nedenle oluşturulan bölgelerde istatistiki veriler derlenip sunulur, projeler hazırlanır, belirli hizmetler ve yönetimler
organize edilir.
TÜRKİYE’NİN İŞLEVSEL BÖLGELERİ
Yönetsel Bölgeler İstatistiki Bölgeler
İşlevsel Bölgeler
Hizmet Bölgeleri Planlama Bölgeleri
Yönetsel Bölgeler
• Sınırları yasalarla veya belirli kurallarla oluşturulmuş
alanlar, yönetsel bölge kapsamında değerlendirilebilir.
Ülkemizde il, ilçe, köy ve belediyeler bu bölgelere örnek
verilebilir.
• Türkiye’nin coğrafi özellikleri ve ekonomik şartları dikka-
te alındığında devletin kamu hizmetlerini her yere götü-
rebilmesi için iller ilçelere, ilçeler ise mahalle ve köylere
ayrılmıştır.
• Türkiye’de yönetim sistemi içerisinde en büyük idari bi-
rim olan il, merkezî yönetimin taşra teşkilatıdır. Sınırları
ve sayıları değişmekle birlikte 1923 yılında 55, 1950’de Türkiye’de yer alan il yönetsel bölgeleri
62, 1980’de 67 olan il sayısı şu an 81’dir.
72 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - AYT
