Page 69 - Konu Özetleri AYT Coğrafya
P. 69
C
COĞRAFYAOĞRAFYA
KONU GELECEĞİN DÜNYASI
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
GELECEĞİN DÜNYASI
Geçmişten günümüze nüfus, yerleşme ve ekonomi alanlarında çok önemli değişimler meydana gelmiştir. Yaşanan bu
değişimler; eğitim, sağlık, sosyal hayat vb. alanları da içine alacak şekilde doğal çevreyi etkileyen bir hâl almıştır.
GELECEKTE NÜFUS
Dünya nüfusunda ani artışların yaşanma-
sında insanların alet yapımını öğrenmesi,
tarımsal üretimin başlaması ve Sanayi
Devrimi sonrasında yaşanan gelişmeler
etkili olmuştur.
Dünya nüfusu, 10-12 bin yıl önce yakla-
şık 80 milyon iken 1650’lerde 500 milyo-
na; 2024 yılına gelindiğinde ise 8 milyarı
aşmıştır. Dünya nüfusunun ortalama artış
hızı, 1968’de %2,1 iken günümüzde bu
oran %1’e gerilemiştir. Elde edilen veri-
ler bağlamında dünyadaki nüfusun 2050
yılında 9,7 milyara, 2100 yılında da 10,9
milyara yükseleceği öngörülmektedir.
Nüfus miktarında yaşanan bu artışa bağlı
olarak; tarımda çalışan ve kırsal kesimde yaşayan nüfus miktarının azalması; gıda, tatlı su, enerji vb. kaynaklara daha
fazla ihtiyaç duyulması gibi sorunlar ortaya çıkacaktır. Ayrıca dünya genelinde ortalama doğum oranlarının azalması ve
sağlık alanında yaşanan gelişmeler yaşlı nüfusun artacağına, genç nüfusun ise azalacağına işaret etmektedir.
GELECEKTE YERLEŞME
Yaklaşık 10.000 yıl önce insanlar tarımla birlikte yerleşik hayata geçmiştir. Artan nüfusa bağlı olarak ilk yerleşmeler köylere
dönüşmüş, köylerin de zaman içinde gelişmesiyle ilk şehirler ortaya çıkmıştır. Sanayi Devrimi sonrası artan göçlerle birlikte
şehirler hızlı bir gelişim göstermiştir.
Dünya genelinde yaşanan nüfus artışı ve göç
hareketliliği incelendiğinde 1960 yılında %44
olan şehir nüfusu oranı 2020 yılında %66’ya
yükselmiştir. Yapılan araştırmalara göre 2050
yılında dünya nüfusunun yaklaşık %70’inin
şehirlerde yaşayacağı öngörülmektedir.
2020’de nüfusu 10 milyonu geçen 31 mega
şehir varken bunların sayısının 2030’da 43’ü
bulması beklenmektedir. Gelecekte teknolo-
jik imkânlar ve yenilikçi çözümlerle şehirlerin
daha verimli ve sürdürülebilir hâle getirilmesi
hedeflenmektedir.
New York dikey yerleşmeye örnek bir şehirdir.
69
COĞRAFYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 69
COĞRAFYA - AYT