Page 19 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 19

BAĞIL HAREKET


        Akıntı Hızının Büyüklüğünün Değişimi İle Neler Değişir?
                                       Akıntı hızı v¶ , nehir içindeki yüzücünün suya göre hızının v¶ olduğu nehirde akıntı
             1   2  3  4   5  6  7               a                                    Y
                                       hızının büyümesinin;
                   a
                                       a) Yüzücünün yere göre hızını,

          d                            b) Yüzücünün karşı kıyıda hangi noktaya çıkacağını,
                Y                      c) Yüzücünün nehri geçme süresini


                                       nasıl etkileyeceğine bakalım.
                    A


             1  2  3  4  5  6  7     1  2  3  4  5  6  7
                                                                v  = 1 br iken  v  = 2 br iken  Değişim
                                                                 a            a
                                                            a)    v = 3 br     v = æ10 br     Artmıştır.
                                                                   1           2
                                                               Yüzücü 3 no’lu  Yüzücü 5 no’lu  Yatay yer değiş-
                 a                        a
          d                        d                        b)  noktaya çıkar.  noktaya çıkar.  tirme artmıştır.
                    1                          2
               Y                        Y
                                                            c)    t = d / v    t = d / v     Değişmez.
                                                                  1     1      2     2y
                  A                       A
               v  = 1 br iken              v  = 2 br iken
                a                           a


                                        KRİTİK BİLGİ
                                  Yüzücünün nehri geçme süresi sadece nehir genişliğine
                                  ve yüzücünün hızının karşı kıyıya dik hız bileşeninin bü-
                                  yüklüğüne bağlıdır.



                                        DİKKAT

                                  v  = 3 br iken v  hızının da düşey bileşeni 3 br'dir.
                                   1          2

        Akıntı Hızının Bağıl Hıza Etkisi


        Akıntı hızının v¶  olduğu nehirde K ve L noktalarından suya göre v¶  ve v¶  hızları ile yüzmeye başlayan yüzücülerin bağıl
                    a                                        K    L
        hızlarını bulalım.
                a


                                          a     a                    KL                   KL

             K      L                  K     L    LY             KY     LY             K      L
                                            KY

                 K  L                     K   L                    K  L                    K  L
                                   Yüzücülerin yere göre   K'nin L'ye göre hızı (v¶ )  Akıntı hızını dikkate almadan
                                                                            KL
                                          hızları                                K'nin L'ye göre hızı (v¶ )
                                                                                                   KL
                                                              v¶   = v¶  − v¶
                                                               bağıl  KY   LY
                                                                                       v¶   = v¶ − v¶
                                                                                        bağıl  K   L
        FİZİK - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ       19
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24