Page 41 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 41
GERÇEK GAZLAR
DİKKAT
P 12atm P 16atm
SO CO
2 2
a) b)
0 0
Hacimleri, mol sayıları ve sıcaklıkları aynı olan gazlardan ideal gazın basıncı gerçek
gazın basıncından daha büyüktür.
Hem SO gazı hem de CO gazı ideal davranıştan saparken moleküller arasındaki
2 2
etkileşimin farklılığı nedeniyle SO gazı CO gazına göre ideal davranıştan daha
2 2
çok sapar.
SO gazı CO gazı
2 2
DİKKAT
Bir gazın sabit sıcaklıkta basıncı 2 atm'den, 4 atm’e çıkarıldığında hacmi yarıya iner (Boyle Kanunu’na uyar.). Ancak
basınç 1000 atm'den 2000 atm’e çıkarıldığında hacim yarıya düşmez. Yani gazlar düşük basınçta ideal davranış gösterir.
FAZ DİYAGRAMLARI
• Maddenin farklı sıcaklık ve basınç şartlarında fiziksel durumlarını gösteren grafiklere “faz diyagramı” adı verilir.
• Diyagramda çizgilerin üstünde maddenin iki hâli (ortam heterojendir) bulunur.
Basınç (atm)
C
B
P
k
Katı Sıvı Kritik nokta
P
ü A Gaz
Buhar
Üçlü nokta
D T T Sıcaklık (°C)
ü k
AB = Buharlaşma - Yoğuşma eğrisi
AD = Süblimleşme - Kırağılaşma eğrisi
AC = Erime - Donma eğrisi
A = T sıcaklığında ve P basıncında maddenin üç hâlinin bir arada bulunduğu nokta = Üçlü nokta.
ü ü
B = Kritik sıcaklık (T ) ve kritik basınç (P ) noktasıdır.
k k
Kritik sıcaklık bir gazın basınç uygulanarak sıvılaştırılabileceğini en yüksek sıcaklıktır. Buhar - sıvı geçişinin sonlandığı
noktadır.
KRİTİK BİLGİ
BUHAR: Kritik sıcaklığın altında sıkıştırılarak sıvılaştırılabilen akışkandır.
GAZ: Bulunduğu sıcaklıkta hiçbir basınç altında sıvılaştırılamayan akışkandır.
Gazlar ikiye ayrılır:
• Kritik sıcaklığı (T ) ve kritik basıncı (P ) daha düşük olan gazlar “kalıcı gazlar”dır (H , N , O ...).
k k 2 2 2
• Kritik sıcaklığı (T ) ve kritik basıncı (P ) yüksek olan gazlar “kalıcı olmayan gazlar”dır (CO , HCl, NH ve H O).
k k 2 3 2
KİMYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 41