Page 41 - Konu Özetleri AYT Kimya
P. 41

GERÇEK GAZLAR



               DİKKAT
                                                                                P     12atm    P    16atm
                                                                                 SO            CO
                                                                                  2              2
                                                                              a)             b)
                                                                                   0              0
         Hacimleri, mol sayıları ve sıcaklıkları aynı olan gazlardan ideal gazın basıncı gerçek
         gazın basıncından daha büyüktür.
         Hem SO  gazı hem de CO  gazı ideal davranıştan saparken moleküller arasındaki
                2              2
         etkileşimin farklılığı nedeniyle SO  gazı CO  gazına göre ideal davranıştan daha
                                    2        2
         çok sapar.


                                                                                  SO  gazı              CO  gazı
                                                                                   2             2
               DİKKAT

         Bir gazın sabit sıcaklıkta basıncı 2 atm'den, 4 atm’e çıkarıldığında hacmi yarıya iner (Boyle Kanunu’na uyar.). Ancak
         basınç 1000 atm'den 2000 atm’e çıkarıldığında hacim yarıya düşmez. Yani gazlar düşük basınçta ideal davranış gösterir.

                                              FAZ DİYAGRAMLARI

          •  Maddenin farklı sıcaklık ve basınç şartlarında fiziksel durumlarını gösteren grafiklere “faz diyagramı” adı verilir.
          •  Diyagramda çizgilerin üstünde maddenin iki hâli (ortam heterojendir) bulunur.
                                           Basınç (atm)
                                                          C
                                                                 B
                                          P
                                           k
                                                Katı      Sıvı     Kritik nokta
                                          P
                                           ü            A          Gaz
                                                          Buhar
                                   Üçlü nokta
                                            D          T        T  Sıcaklık (°C)
                                                        ü        k
         AB = Buharlaşma - Yoğuşma eğrisi
         AD = Süblimleşme - Kırağılaşma eğrisi
         AC = Erime - Donma eğrisi
         A = T  sıcaklığında  ve P  basıncında maddenin üç hâlinin bir arada bulunduğu nokta = Üçlü nokta.
              ü              ü
         B = Kritik sıcaklık (T )  ve kritik basınç (P ) noktasıdır.
                         k                k
         Kritik sıcaklık bir gazın basınç uygulanarak sıvılaştırılabileceğini en yüksek sıcaklıktır. Buhar - sıvı geçişinin sonlandığı
         noktadır.

                            KRİTİK BİLGİ

                      BUHAR: Kritik sıcaklığın altında sıkıştırılarak sıvılaştırılabilen akışkandır.
                      GAZ: Bulunduğu sıcaklıkta hiçbir basınç altında sıvılaştırılamayan akışkandır.


         Gazlar ikiye ayrılır:
          •  Kritik sıcaklığı (T ) ve kritik basıncı (P ) daha düşük olan gazlar “kalıcı gazlar”dır (H , N , O ...).
                         k               k                                    2  2  2
          •  Kritik sıcaklığı (T ) ve kritik basıncı (P ) yüksek olan gazlar “kalıcı olmayan gazlar”dır (CO , HCl, NH  ve H O).
                         k               k                                         2       3    2

        KİMYA - AYT                                                                MEBİ KONU ÖZETLERİ       41
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46