Page 25 - Konu Özetleri AYT Mantık
P. 25

KAVRAM ÇEŞİTLERİ


        Tikel Kavram: Bir sınıfın belirli bir bölümünü gösteren, bir kümenin bir kısım elemanını işaret eden kavramlardır. “Bazı, bir
        bölümü, kimi” gibi sözcüklerle birlikte kullanılır.
        Örnek:
        Bazı meyveler, kimi varlıklar, canlıların bir bölümü…

        Somut ve Soyut Kavramlar
        Somut kavram: Zihnin dışındaki bir nesneyi işaret eden, bir varlığı gösteren kavramdır.
        Örnek: Çocuk, saksı, heykel
        Soyut Kavram: Varlığın bir özelliğini belirten, bir nesneye bağlı olarak ortaya çıkan kavramdır.
        Örnek: Şımarıklık, büyüklük, güzellik

               DİKKAT
         Somut kavram tekil herhangi bir nesneyi işaret eder. Soyut kavram ise herhangi bir nesneye ilişkin bir niteliği belirtir.

        Örnek: Bebek somut, bebeğin özelliği olabilen sevimli soyut kavrama örnektir.

        Kolektif ve Distribütif Kavramlar
        Kolektif Kavram: Bireyler grubunu ifade edip de grupta gerçekleşen kavramlardır.
        Örnek: Dernek, kurs, devlet
        Distribütif Kavram: Bireyler grubunu ifade edip de bireyde gerçekleşen kavramlardır.
        Örnek: Üye, kursiyer, vatandaş


        Olumlu ve Olumsuz Kavramlar
        Olumlu Kavram: Bir niteliğin, işaret ettiği nesnede bulunduğunu gösteren kavramlardır.
        Örnek:
        Sorumlu, umutlu, bilinçli, şekerli, keyifli
        Olumsuz Kavram: Işaret ettiği nesnede bir özelliğin bulunmadığını gösteren kavramdır. Olumsuz kavramlar sonlarına
        “sız, siz” gibi takılar alır ya da “değil, olmayan” gibi sözcüklerle belirtilir.
        Örnek:
        Sorumsuz, umutlu değil, bilinçsiz, şekersiz, keyifsiz


        Kavram Çeşitleri Örnekleri
        Bir örnek metin üzerinde belirtilen kavramların türlerine bakalım:
        Üniversitede okurken pek çok insan tanıma fırsatı buldum. Hayranlık duyduğum Zeynep öğretmen gibi idealist öğret-
        menlerim ve çok sayıda öğrenci arkadaşım oldu. Muhtemelen her genç gibi mutsuz zamanlarım da oldu bende iz bırakan
        keyifli zamanlarım da. Bazı derslerde gerçekten zorlandım. Başarılı olmak için çok sayıda kitap inceledim.
                              Kavram Çeşitleri                       Örnekler
                                  Kolektif                           Üniversite
                                  Distribütif                        Öğrenci
                                   Genel                              Insan
                                    Tekil                             Zeynep
                                   Olumlu                             Başarılı
                                  Olumsuz                             Mutsuz
                                    Tikel                           Bazı dersler
                                   Tümel                             Her genç
                                   Soyut                             Hayranlık
                                   Somut                               Kitap
        MANTIK - AYT                                                               MEBİ KONU ÖZETLERİ       25
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30