Page 25 - Konu Özetleri AYT Mantık
P. 25
KAVRAM ÇEŞİTLERİ
Tikel Kavram: Bir sınıfın belirli bir bölümünü gösteren, bir kümenin bir kısım elemanını işaret eden kavramlardır. “Bazı, bir
bölümü, kimi” gibi sözcüklerle birlikte kullanılır.
Örnek:
Bazı meyveler, kimi varlıklar, canlıların bir bölümü…
Somut ve Soyut Kavramlar
Somut kavram: Zihnin dışındaki bir nesneyi işaret eden, bir varlığı gösteren kavramdır.
Örnek: Çocuk, saksı, heykel
Soyut Kavram: Varlığın bir özelliğini belirten, bir nesneye bağlı olarak ortaya çıkan kavramdır.
Örnek: Şımarıklık, büyüklük, güzellik
DİKKAT
Somut kavram tekil herhangi bir nesneyi işaret eder. Soyut kavram ise herhangi bir nesneye ilişkin bir niteliği belirtir.
Örnek: Bebek somut, bebeğin özelliği olabilen sevimli soyut kavrama örnektir.
Kolektif ve Distribütif Kavramlar
Kolektif Kavram: Bireyler grubunu ifade edip de grupta gerçekleşen kavramlardır.
Örnek: Dernek, kurs, devlet
Distribütif Kavram: Bireyler grubunu ifade edip de bireyde gerçekleşen kavramlardır.
Örnek: Üye, kursiyer, vatandaş
Olumlu ve Olumsuz Kavramlar
Olumlu Kavram: Bir niteliğin, işaret ettiği nesnede bulunduğunu gösteren kavramlardır.
Örnek:
Sorumlu, umutlu, bilinçli, şekerli, keyifli
Olumsuz Kavram: Işaret ettiği nesnede bir özelliğin bulunmadığını gösteren kavramdır. Olumsuz kavramlar sonlarına
“sız, siz” gibi takılar alır ya da “değil, olmayan” gibi sözcüklerle belirtilir.
Örnek:
Sorumsuz, umutlu değil, bilinçsiz, şekersiz, keyifsiz
Kavram Çeşitleri Örnekleri
Bir örnek metin üzerinde belirtilen kavramların türlerine bakalım:
Üniversitede okurken pek çok insan tanıma fırsatı buldum. Hayranlık duyduğum Zeynep öğretmen gibi idealist öğret-
menlerim ve çok sayıda öğrenci arkadaşım oldu. Muhtemelen her genç gibi mutsuz zamanlarım da oldu bende iz bırakan
keyifli zamanlarım da. Bazı derslerde gerçekten zorlandım. Başarılı olmak için çok sayıda kitap inceledim.
Kavram Çeşitleri Örnekler
Kolektif Üniversite
Distribütif Öğrenci
Genel Insan
Tekil Zeynep
Olumlu Başarılı
Olumsuz Mutsuz
Tikel Bazı dersler
Tümel Her genç
Soyut Hayranlık
Somut Kitap
MANTIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 25