Page 9 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİ

KONU
ÖZETİ SOSYOLOJİYİ TANIYALIM
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

SOSYOLOJİ NEDİR?

Sosyoloji kelimesi, socius ve logos sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur. Kelime anlamı olarak “toplum bilgisi” demek-
tir. Daha kapsamlı şekilde sosyolojiyi tanımlamak gerekirse sosyoloji; toplumsal yapı içindeki kurum, grup, ilişki, kültür,
toplumsal olgu ve olayları bilimsel yöntem ve tekniklerle sistematik olarak inceleyen; insan ilişkileri konusunda çalışan ve
bu ilişkileri ele alan bilim dalıdır. Sosyolojinin amacı; toplumları anlamak, toplumsal değişimi açıklamak, toplumlar arası
benzerlikleri saptamak ve gelecekteki olaylarla ilgili öngörüde bulunmaktır.

Toplumsal bir varlık olan insan, toplumla sıkı bir etkileşim içindedir. Başta kendisini etkileyen olaylar olmak üzere etrafında
gelişen tüm toplumsal olayların nedenlerini ve sonuçlarını sorgular. Örneğin göçün nedenleri ve yol açtığı sorunlar, sos-
yal medyanın insan ilişkilerine etkisi, toplumsal kurallar üzerine kafa yorar. Bulduğu cevaplar çoğu zaman bireyin içinde
yaşadığı toplumun kültürüne, kendi kişisel varsayımlarına ve sınırlı deneyimlerine dayalı bilgilerden oluşur. Bu tür bilgilere
“sağduyu bilgisi” denir. Sağduyu bilgisinde çıkarımların hatalı olma olasılığı yüksektir. Ancak sosyologlar, sağduyu bilgisi-
nin verilerini bilimsel süzgeçten geçirerek sosyolojik varsayımlar geliştirebilirler.

Tarih, ekonomi, psikoloji, antropoloji, coğrafya, hukuk gibi disiplinler de sosyolojinin ilgilendiği konularla ilgilenir. Ancak bu
disiplinler konuları farklı boyutlarıyla ele alır. Sosyoloji, tüm bu disiplinlerin verilerini de kullanarak konuları tüm ilişkileri ile
daha geniş bir bakış açısıyla değerlendirir.
NEDEN SOSYOLOJİK BİR BAKIŞA İHTİYAÇ VARDIR?
Sosyolojinin toplumu ve toplumsal olayları algılama ve yorumlama tarzına sosyolojik bakış, sosyolojik perspektif ya da
sosyolojik tahayyül gibi isimler verilmiştir.
Sosyoloji, birçok sorunun aslında bireylerle değil bireyleri aşan toplumsal olgularla ilgili olduğunu ortaya koyar. Kişisel
sorun gibi görünen herhangi bir durumun, sosyolojik bakışla çok daha geniş bir toplumsal sorunun uzantısı olduğu görülür.
Örneğin, insanların psikolojik durumları çoğu zaman toplumsal sorunlarla ilgilidir. Ekonomik sorunlar, mega kentler ve
gelişen teknoloji toplumsal bağların çözülmesine yol açarak insanları yalnızlaştırmakta ve onların sorunlara karşı daya-
nıklılığını azaltmaktadır. Bu durumda psikolojik sorunlar veya işsizlik bireysel değil büyük ölçüde toplumsal sorunlardır.

SOSYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 9