Page 103 - Konu Özetleri AYT Tarih

TARİH

KONU STRATEJİK SİYASET VE DÜNYA GÜCÜ OLAN OSMANLI DEVLETİ
ÖZETİ
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT

STRATEJİK SİYASET VE DÜNYA GÜCÜ OLAN OSMANLI DEVLETİ

STRATEJİK RAKİPLERİNE KARŞI İZLEDİĞİ POLİTİKALAR

• Venedik: İtalyan devletlerinden biridir. Akdeniz ticaretinde etkindirler.
• Ceneviz: İtalyan devletlerinden biridir. Karadeniz ticaretinde etkindirler. Fatih’in Kırım ve Kefe’yi alması, ilişkileri gergin
bir hâle getirdi.
• İspanya: Kuzey Afrika ve Akdeniz hâkimiyeti iki ülkeyi karşı karşıya getirdi.

• Avusturya: Kanuni’nin amacı Habsburgların Macaristan üzerindeki emellerine son vermektir.1533 İstanbul Antlaşma-
sı ile Avusturya, Osmanlı üstünlüğünü resmen kabul etmiştir.
• Portekiz: Portekiz’in Hindistan’a ulaşması üzerine Hint Deniz Seferleri düzenlenmiştir. Seferlerin amacı bölge Müslü-
manlarına yardım etmektir.
• Safeviler: Safeviler, Şiiliği resmî devlet politikası hâline getirdi. XVI. yüzyıldaki Osmanlı-Safevi savaşları 1590 Ferhat
Paşa Antlaşması ile sona ermiştir.
• Memlûklüler: Hicaz su yolları sorunu, Cem Sultan’ın Memlûklere sığınması, Karamanoğulları, Dulkadiroğulları ve Ra-
mazanoğulları üzerinde yaşanan hâkimiyet mücadelesi, halifeliği elinde bulunduran Memlûk Devleti’nin kendini İslam
dünyasının lideri olarak görmesi, Osmanlı-Memlûk rekabetinin temel sebeplerini oluşturmuştur.

KRİTİK BİLGİ

İlk Osmanlı-Memlûk savaşı II. Bayezid Dönemi’nde çık-
mış, Yavuz Sultan Selim Mercidabık ve Ridaniye Sa-
vaşları ile Memlûk Devleti’ne son vermiştir.

DİNÎ VE SİYASİ POLİTİKALAR

• Millet Sistemi: Osmanlı devletinin amacı, İslami kurallar çerçevesinde çeşitli din, dil ve ırktan insanların adalet içinde
bir arada yaşadığı büyük bir devlet olmaktı.
• Ortodoks Koruyuculuğu: Fatih Sultan Mehmet, Katoliklerle Ortodoksların birleşmesine engel olmak amacıyla Orto-
doks patriğini, Ortodoks lideri olarak seçmiştir.

OSMANLIYA RAKİP AVRUPA MONARŞİLERİ

• İngiltere: İngilizler, XVI. yüzyılın sonlarına doğru Akdeniz’de ticari faaliyetlerine yeniden başlamıştır. İngilizler, Fransız
ve Venedikilere daha önceden verilen ticari kapitülasyonlardan yararlanmaya da başlamıştır.
• Fransa: Kutsal Roma Germen İmparatoru V. Karl ile Fransa Kralı I. Fransuva arasında başlayan savaş, Osmanlı
Devleti’nin aradığı fırsatı ortaya çıkarmıştır. Habsburgların emellerinin engelleyecek en önemli tedbir, Osmanlı-Fransa
ittifakıdır.
• Hollanda: İspanya’ya karşı bağımsızlık savaşı veren Hollandalı Protestan korsanlar Osmanlı Devleti’ne müttefik gö-
züyle bakmışlardır. Osmanlı Devleti Hollandalıları Akdeniz’de İspanya’ya karşı ittifak olarak görmüştür.

TARİH - TYT-AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 103